Reboot now: we ervaren met z’n allen de gevolgen van een disruption van formaat

Had ik afgelopen jaar telkens een euro aan de kant gelegd toen men het wereldwijd in keynotes over digital disruption had, dan kon ik ondertussen een zonnige vakantie naar de Malediven boeken of mijn familie trakteren op een copieuze maaltijd in een sterrenrestaurant. Het coronavirus besliste er anders over.

Zowel het reizen als het uit eten gaan zal nog even moeten wachten. Bovendien heb ik diezelfde euro’s al lang besteed bij lokale handelaars die zich van hun meest inventieve kant laten zien en op wiens aanbiedingen ik maar al te graag inga. Al was het maar om dat zoveel creativiteit en volharding alle lof en aanmoediging verdient.

Momenteel ervaren we met z’n allen de gevolgen van een disruption van formaat. Al gaat het vandaag niet enkel om de businessmodellen waar men het in de keynotes over had die verstoord zijn geraakt maar over de algehele samenleving die een dreun van jewelste kreeg.  Afgelopen vrijdag was het exact vier weken geleden dat ons land in semi-lockdown ging. Het kwam aan als een mokerslag en de eerste weken erna leek het alsof we in West-Europa in een hoekje van de kamer collectief zaten te bekomen van die rake klap. Dat is menselijk én begrijpelijk. Al wordt het nu wel dringend tijd om terug overeind te krabbelen. 

Alle knappe initiatieven van kleine handelaars ten spijt, merk ik dat heel wat grotere organisaties verkrampt aan de zijlijn blijven staan. Ze hebben hun marketing- en innovatiebudgetten aanzienlijk teruggeschroefd en lijken nu kop in kas te wachten tot wanneer de storm is gaan liggen. En klopt, soms loont het om even stil af te wachten maar door compleet immobiel te blijven, lijken we in West-Europa voor de zoveelste keer op rij onze afspraak met de toekomst te missen. De voorsprong die men eerder in Azië al had opgebouwd, zal zo enkel nóg groter worden. Als we nu geen, en deze keer geen vijf minuten politieke maar, vijf minuten ondernemersmoed tonen dreigt die achterstand desastreus te worden. 

Kleine zelfstandigen hebben massaal hun weg gevonden naar de digitale kanalen al blijft het merendeel van de grote organisaties zich beroepen op de beproefde recepten van weleer. En dat terwijl de digitale kansen voor het grijpen liggen nu het consumentengedrag op korte termijn aanzienlijk is veranderd. We moeten blijven innoveren en groot durven denken. Anders worden kleine initiatieven die links en rechts worden genomen niet meer dan jammerlijke doekjes voor het bloeden. De consument van 2021 zal niet meer dezelfde zijn als die in 2019. Het is zaak nu te innoveren om zo succesvol het post-COVID-19 tijdperk op gang te trappen. 

Elk ander scenario doet me denken aan de laatste roman van Ilja Leonard Pfeijffer. Zijn boek Grand Hotel Europa gaat over, en ik citeer “het oude continent, waar zoveel verleden is dat er voor de toekomst geen plek meer is en waar het meest reële toekomstperspectief geboden wordt door de exploitatie van dat verleden”. Dat is niet het Europa waarin ik dit najaar wakker wil worden. Laat ons daarom overeind krabbelen, vooruit trachten te komen en onze toekomst veilig te stellen. Ik breek geen lans voor roekeloosheid wél voor dat waar ondernemers goed in zijn: onder-nemen. Daarom deze oproep. Reboot now.

Over de auteur: Anja Capelle is managing director van The Reference.