WCAG en de voordelen van toegankelijke websites

De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) zijn de richtlijnen voor toegankelijke websites voor mensen met een visuele of motorische beperking. Beeld je vervolgens eens een website in die volledig voldoet aan alle eisen daarvan. Mooi? Wauw effect? Niet echt toch? Neem nu eens een kijkje op ictu.nl. Wat als ik je zeg dat deze website WCAG2AA is opgeleverd? En dat dit ook nog eens weinig extra tijd en geld heeft gekost?

De WCAG is een instrument voor het ontwikkelen van toegankelijke (drempelvrije) websites voor organisaties binnen én buiten de overheid. Zo’n toegankelijke website is geschikt voor mensen die moeite hebben met zien, horen of bijvoorbeeld met ingewikkelde teksten of het gebruiken van een muis. Tot deze groep behoren bijvoorbeeld (kleuren-)blinden, doven, mensen met dyslexie of mensen met moeite met de Nederlandse taal.

WCAG2 wordt meestal gezien als een lange lijst met regels die ons als designers en developers beperken in de mogelijkheden om de bezoekers weg te blazen met een geweldige UX. Vaak wordt hier dan ook niet bij stilgestaan tijdens de realisatie van een nieuwe website. Het eindresultaat is een website die verre van toegankelijk is voor gebruikers van uiteenlopende webapparaten, besturingssystemen en hulptechnologieën. Hierdoor sluit je een belangrijke groep gebruikers uit en verklein je je publiek en dus de uiteindelijke conversie.

Waarom het toch een goed idee is om de WCAG-lijst er tijdens je volgende online project bij te pakken:

• je bereikt 25 procent meer gebruikers (Nederland telt 4.000.000 mensen met een functiebeperkingen);
• je website is beter compatible met verschillende browsers en platformen;
• het is flexibel en duurzaam en hierdoor is het gemakkelijk om delen te vervangen en te hergebruiken;
• het scoort hoger op gebruiksvriendelijkheid;
• en wordt beter gevonden door zoekmachines.

En in tegenstelling tot wat veel mensen denken hoeft de realisatie van een toegankelijke website niet meer geld en tijd te kosten dan een website die hier geen rekening mee heeft gehouden. Maar dan is het wel noodzakelijk dat hier vanaf de start aan wordt gewerkt.

Gedurende een standaard proces zijn we gewend om eerst een user story te formuleren. Aan de hand van deze story wordt een oplossing bedacht en gaan designers en developers samen aan de slag om deze te implementeren. Moet het eindproduct voldoen aan WCAG, dan wordt daar vaak pas helemaal achteraan in het proces over nagedacht. Waarbij er veel tijd verloren gaat om de wijzigingen alsnog door te kunnen voeren.

WCAG is dus niet iets dat je op het einde even kunt toevoegen. Het is belangrijk dat gedurende het hele project de WCAG-richtlijnen in gedachte worden gehouden. Tijdens sprint 0 moet bij ieder teamlid, inclusief product owner aan de klantzijde, duidelijk zijn dat toegankelijkheid core focus is. Bij alle beslissingen die genomen worden moet allereerst gekeken worden of deze wel voldoen aan de eisen. Niet alleen technisch, maar ook in de content die gepresenteerd gaat worden. Pas als dat het geval is kan er een definitief design gemaakt worden en en kan de realisatie van start gaan.

Enkele handige tips om je project goed van start te gaan:

• Je maakt geen website die ook toegankelijk is, je maakt een toegankelijke website voor mensen met een beperking. Dit lijkt misschien hetzelfde, maar het uitgangspunt is wel degelijk verschillend.
• Bekijk voorafgaand aan het project eens een website met een screenreader of voice-over. Dit geeft je een goed beeld hoe dergelijke apparaten en hulptechnologieën omgaan met bepaalde content.
• Ga vooraf na of het mogelijk is om sommige regels als conceptueel uitgangspunt te gebruiken en dus onderdeel te maken van de nieuwe identiteit.
• Maak gebruik van native elementen. Native elementen zijn vaak van zichzelf al volledig toegankelijk.
• Omarm progressive enhancement. Begin simpel en breidt steil en functie uit met css en javascript.
• Houd de website altijd voorspelbaar.

Nog steeds van mening dat WCAG2.0 maar een vervelende lijst met regels is die je beperken in de mogelijkheden?