Dit zijn de grote financiële risico’s van klimaatverandering voor je organisatie

De impact van klimaatverandering is groot. De zomers zijn veel droger en warmer dan voorheen waardoor oogsten mislukken, de waterstand was te laag waardoor onder andere tankstations niet meer bevoorraad kunnen worden en als laatste woeden er regelmatig hevige bosbranden en zijn er steeds meer zware orkanen. De link tussen klimaatverandering en financiële risico’s wordt niet snel gemaakt, maar deze bestaat wel degelijk.

Hieronder wordt dieper ingegaan op de financiële risico’s ten gevolge van de klimaatverandering en wordt verteld wat er op dit moment gedaan wordt om deze risico’s te verminderen.

Wat zijn de financiële risico’s?

Voorheen was klimaatverandering voor het bedrijfsleven en investeerders louter positief. Als ondernemer kon je namelijk bijdragen aan een betere wereld. Echter brengt de klimaatverandering tegenwoordig vele financiële risico’s met zich mee. De droogte, het extreme weer en alle overstromingen kunnen namelijk een grote impact hebben op het bedrijfsleven. De schade die deze klimaatveranderingen met zich mee nemen zorgen ervoor dat er een rem op de economische groei van een bedrijf, of zelfs land, komt te staan. 

Voor wie zijn er financiële risico’s?

De Nederlandsche Bank ziet de klimaatverandering als een systeemrisico dat zelfs het Nederlandse financiële stelsel en uiteindelijk zelfs de reële economie kunnen ontwrichten. 

PGGM heeft de klimaatrisico’s onderscheiden in twee risico’s. Namelijk transitierisico’s en fysieke risico’s. Onder transitierisico’s wordt de omslag naar een CO2-neutrale wereld door beleid of technologie verstaan. Onder fysieke risico’s worden de fysieke risico’s verstaan zoals stijging van de zeespiegel, extreem weer, waterschade etc.

Fysieke risico’s

De agrarische sector zal veel financiële (fysieke) risico’s ondervinden door de klimaatverandering. Dit komt natuurlijk doordat zij voornamelijk afhankelijk zijn van de natuur. In Nederland zijn verschillende oogsten mislukt doordat er in de zomer een hittegolf plaatsvond en daarbij een watertekort ontstond. Hierdoor viel de mogelijkheid weg om de oogst op een zo efficiënt mogelijke manier te verzorgen. Door deze mislukte oogsten liep de agrarische sector veel geld mis. De kredietwaardigheid van deze sector daalde daarbij, waardoor zij een zwakkere positie op de markt kregen.

Ook de energiesector zal financiële (transitie) risico’s ondervinden. Dit komt omdat duurzame energie veel competitiever wordt sinds het steeds meer duidelijk is wat de gevolgen zijn van klimaatverandering en wat de mens kan bijdragen om de gevolgen te verminderen. Deze groeiende competitiviteit kan nadelig zijn voor de stabiliteit van bedrijven binnen deze sector. De omschakeling naar groenere energie betekent voor relatief veel bedrijven dat zij een beduidende financieringsbehoefte hebben. Bedrijven zijn daarbij de dupe, omdat banken bij kredietverlening vaak niet kijken naar de mogelijke effecten van duurzaamheid op de lange termijn positie van bedrijven. 

Huidige maatregelen

Wat wordt er op dit moment al gedaan om risico’s in kaart te brengen dan wel te verminderen?

De voorzitter van het Network for Greening the Financiel Systeem (NGFS), Frank Elderson, vertelt dat het lastig is om de financiële risico’s van klimaatverandering te analyseren. Ondanks dat dit lastig is, acht het NGFS het belangrijk dat de financiële sector een aantal doelstellingen behaalt om de klimaatverandering te verminderen.

Het NGFS wordt gevormd door de centrale banken en toezichthouders uit 36 verschillende landen. 

Om de doelstellingen te behalen hebben al deze centrale banken en toezichthouders een aantal aanbevelingen vastgesteld.

1. Integreer klimaat gerelateerde risico’s in het toezicht op de financiële stabiliteit en in microprudentieel toezicht. Beoordeel klimaat gerelateerde financiële risico’s in het financiële stelsel en integreer deze in het prudentiële toezicht.
2. Veranker duurzaamheidsfactoren in het eigen portefeuillebeheer. Hoewel elk land zijn eigen institutionele afspraken hanteert, spoort het NGFS de centrale banken aan om in hun eigen bedrijfsvoering het goede voorbeeld te geven.
3. Dicht de data-kloof. Het NGFS beveelt overheden aan om data te delen die van belang is voor klimaatrisicobeoordeling (Climate Risk Assessment – CRA), waar mogelijk in een openbaar dataregister. Een gezamenlijke werkgroep oprichten van betrokken partijen om bestaande datakloven te dichten, is dan ook een goede stap volgens het NGFS.
4. Vergroot het bewustzijn en de intellectuele slagkracht en bevorder technische assistentie en kennisdeling. Het NGFS roept centrale banken, toezichthouders en financiële instellingen op om hun interne capaciteit uit te breiden en samen te werken, om zo beter te kunnen begrijpen hoe klimaat gerelateerde factoren zich vertalen naar financiële risico’s en kansen. 

Dus hoewel in Nederland op dit moment de klimaateffecten op het bedrijfsleven nog beperkt zijn. Is dit in een aantal landen al wel het geval. Bij een toenemende klimaatverandering zal echter ook in Nederland een behoorlijke impact op het bedrijfsleven merkbaar zijn.

Over de auteur: Patrick van Kemenade werkt als product specialist en online marketing medewerker bij Paylex.