TravelBird: waar ging het mis?

Te weinig vet op de botten en een slechte timing, dat lijken de voornaamste redenen waarom reisaanbieder TravelBird afgelopen maandag uitstel van betaling aan moest vragen. Bewindvoerder Jan Patberg moet nu besluiten of een faillissement aan de orde is.

Het wrange is dat TravelBird, dat in 2010 werd opgericht, de eerste twee kwartalen van dit jaar voor het eerst zwarte cijfers schreef. De zomerboekingen, traditiegetrouw het moment waarop de reisbranche financieel piekt, vielen echter tegen. Daardoor was nieuwe financiering nodig, die afketste. Blijkbaar wilde aandeelhouder Rocket Internet (25,2 procent) niet bijspringen. Oprichters Symen Jansma, die volgens berichten uit de markt actief potentiële partners benaderde om TravelBird te redden, en Dennis Klompalberts bezitten de rest van de aandelen.

Geen buffer

De meest recente jaarrekening van TravelBird is die van 2016. Daarin staan cijfers die investeerders niet doen juichen. Er is een negatief eigen vermogen en de schulden zijn hoog. Wanneer er een tegenvaller is, dan heb je in zo’n situatie niets om die mee op te vangen. Dat gevaar erkende de directie van TravelBird ook, gezien de toelichting op de jaarrekening die in oktober 2017 werd opgesteld. “Het heeft onze voorkeur om zoveel mogelijk te investeren in een aantrekkelijk aanbod en uitstekende service voor reizigers, wat in onze overtuiging tot groei zal leiden. We willen zelfvoorzienend zijn en onze balans versterken maar niet in die mate dat we enorme reserves opbouwen. We zijn een groeibedrijf dat marktkansen benut, dat is onze focus voor de nabije toekomst. Elke zelf verdiende euro die we kunnen uitgeven moet worden geïnvesteerd in het benutten van die kansen. Dat wil niet zeggen dat we er de noodzaak niet van inzien om een deel van onze inkomsten te gebruiken om reserves op te bouwen tot een comfortabel niveau voor ons en onze aandeelhouders.”

Het plan was dus om vet op de botten te kweken maar de realiteit (lees: het slechte zomerseizoen) haalde TravelBird in.

Te veel handwerk

Een andere verklaring voor de val van TravelBird, is dat er te laat is gestart met automatiseren. Er kwam te veel handwerk kijken bij het samenstellen van de reizen. Dan is je businessmodel niet schaalbaar en wordt het te duur. Volgens TravelBird-woordvoerder Jan Driessen draaiden de eerste jaren van het bedrijf vooral om snelle groei en waren veel processen handmatig. “De laatste jaren is het systeem steeds beter geworden en waren er minder handen nodig. Het zelfgebouwde personalized dynamic packaging van reizen is een uniek systeem.”

Te weinig risicokapitaal?

De laatste kapitaalinjectie dateert van september 2016, toen TravelBird een mezzaninelening kreeg van Main Capital van meer dan 5 miljoen euro. Dat bedrijf stelde tegen Sprout dat het gebrek aan risicokapitaal in Nederland het lastig maakt om als start-up door te groeien. Die bewering is wat kort door de bocht, vindt Johan van Mil, co-founder & managing partner van Peak Capital. “Door het succes van startups, de lage rente en stimulering door de overheid, waaronder de RVO Seed Capital-regeling, is er in de Nederlandse markt ruim voldoende professioneel kapitaal aanwezig,” zegt hij desgevraagd. “Zo is het kapitaal van VC fondsen afgelopen jaren verdubbeld ten opzichte van de jaren ervoor. Dit betekent natuurlijk niet dat ieder bedrijf investering krijgt omdat dit geld natuurlijk wel moet renderen. Daarom wordt dit geïnvesteerd in bedrijven waarvan verwacht wordt deze succesvol zullen zijn.”