Webshops en consumenten dupe van verboden verticale afspraken

Dat leveranciers en webwinkels afspraken maken is logisch. En dat die afspraken soms in strijd zijn met de wet, of op zijn minst discutabel zijn, is helaas niet nieuw. Gelukkig heeft de ACM aangekondigd strenger te controleren op verboden afspraken. Maar vooral de handhaving daarvan is een must, zodat webwinkels en consumenten niet langer de dupe zijn.

We ontvangen er helaas weleens klachten over van onze leden. Hun leveranciers stellen oneerlijke eisen aan de verkoop van de producten, bijvoorbeeld dat ze niet online verkocht mogen worden of dat ze een hogere inkoopprijs betalen wanneer ze de producten wel online aan willen bieden. Dit is, uiteraard, in strijd met de wet en wordt ‘verboden verticale afspraken’ genoemd. Het is nadelig voor online verkopers en werkt daarmee oneerlijke concurrentie tussen de fysieke en online retailers in de hand. Daarnaast vinden consumenten hierdoor een beperkt online aanbod én betalen ze soms online een hogere prijs dan in de winkel. Onterecht en oneerlijk.

Eigen imago beschermen mag

Bij selectieve distributie selecteert de producent of leverancier zijn distributeurs (wederverkopers) op basis van bepaalde criteria. In sommige gevallen mag dat, bijvoorbeeld wanneer de distributeurs moeten voldoen aan een bepaalde reputatie of kwaliteit van het personeel. De leverancier heeft hiermee tot doel dat zijn artikelen exclusief blijven en alleen via gecontroleerde hoogwaardige distributiekanalen worden aangeboden. Door kwalitatieve eisen te stellen aan distributeurs, probeert de producent het imago van zijn producten te beschermen. Dat is natuurlijk prima, want als verkoper van een exclusieve parfum wil je niet dat deze in de uitverkoopbak bij de voordeelwinkels komt te liggen.

Verbieden van online verkoop mag niet

Maar wat helaas ook binnen e-commerce speelt, is dat leveranciers de verkoop via bepaalde distributiekanalen tegenhouden. Een leverancier mag de online verkoop door een afnemer niet verbieden of bemoeilijken. Een leverancier mag bijvoorbeeld:

• de afnemer niet geheel verbieden om producten online te verkopen;
• geen hogere prijs rekenen voor producten die de afnemer online doorverkoopt dan voor producten die hij offline doorverkoopt;
• geen vaste verhouding opleggen tussen online en offline verkopen.
• (on- en offline) retailers niet dwingen om producten voor een hogere prijs te verkopen.

Eigen ruiten ingooien

Deze afspraken zijn niet toegestaan op grond van het mededingingsrecht omdat ze de concurrentie beperken en de consument duperen. Daarnaast hebben retailers een groot probleem als zij niet aan de eisen van de leverancier voldoen; dan wordt de logistieke kraan dichtgedraaid en moeten ze de (online) verkoop dus staken. Retailers zijn afhankelijk van hun leveranciers en kunnen zich in die positie weinig tot niets veroorloven. Laat staan dat ze er tegenin kunnen gaan.

In de praktijk betekent het voor een retailer dus dat hij de prijsafspraken die in strijd zijn met de mededingingswet wel moet opvolgen, omdat het gevolg anders dus is dat de leverancier niet meer levert. En dit kan alleen worden voorkomen door een gedegen handhaving.

Het is dan ook belangrijk dat de ACM onderzoek doet naar die verboden prijsafspraken. Ondernemers weten vaak wel dat sommige afspraken in strijd zijn met de mededingingsregels, maar ze kunnen er niet tegen optreden omdat het gevolg kan zijn dat ze hun business moeten opdoeken. Handhaving door de toezichthouder is daarom op dit onderwerp noodzakelijk.

Samen opkomen voor de belangen

De bewustwordingscampagne van de ACM en de onderzoeken die ze gaan doen, zijn een goede eerste stap. De ACM heeft bij ons informatie ingewonnen over de prijsafspraken en hoe daarmee om te gaan. Het is nu aan de ACM om te gaan handhaven en deze oneerlijke handelspraktijken in de ban te doen. Laten we de handen ineen slaan en samen opkomen voor de belangen van onze webwinkels én de consumenten.