Travis the Translator slecht taalbarrières met een bijzonder apparaat

Een internationale conference call, een trip naar het ziekenhuis in Polen of een interessant gesprek met een local in Spanje. Taalbarrières zijn overal. Lennart van der Ziel is medebedenker van Travis the Translator: een vertaalapparaat dat onbegrip wegneemt en de weg vrijmaakt voor vloeiende internationale gesprekken.

Lennart, hoe zou je jouw concept omschrijven in één tweet?
“Face-to-face in tachtig talen communiceren dankzij het vertaalapparaat Travis.”

Welk probleem pakt Travis aan?
“We zijn met zo’n 7,5 miljard mensen op aarde die ruim zevenduizend verschillende talen spreken. Door de toenemende globalisering stuit dat steeds vaker op taalproblemen: van eenvoudige misverstanden op vakantie en zakenreizen tot sociale uitsluiting van immigranten en vluchtelingen.”

Hoe lost Travis dit probleem op?
“Wij richten ons op de face-to-face communicatie tussen mensen die verschillende talen spreken. Er bestaat al veel goede vertaalsoftware, maar die is vaak gespecialiseerd in een beperkt aantal talen. Ook wordt zulke software nog veel te weinig gebruikt. Wij combineren al deze software in één stemvertaalapparaatje: Travis the Translator. Het is de ideale combinatie van soft- en hardware om taalproblemen op te lossen.”

Hoe gaat het in zijn werk?
“De combinatie van bestaande vertaalsoftware gaf Travis een ruim aanbod van tachtig verschillende talen. Vervolgens ontwierpen we de hardware from scratch voor optimaal gebruiksgemak. Zo bevat Travis een speciale microfoon met ruisonderdrukking om de gesproken tekst goed te kunnen verstaan op luidruchtige plekken. Ook de speaker is bijzonder goed verstaanbaar. De batterij gaat 12 uur mee en is er een offline-toepassing met de 23 meest gesproken talen ingebouwd.”

Hoe werkt het vertaalapparaat?
“In een gesprek is de non-verbale communicatie belangrijk, zoals oogcontact. Daarom hebben we Travis zó ontworpen dat je er weinig omkijken naar hebt en het gesprek zo natuurlijk mogelijk verloopt. Met één klik zet je ‘m aan, dus geen ontgrendeling of swipen tussen apps. Je kunt het apparaat op heuphoogte houden of op tafel leggen. Je past de taalcombinatie aan op basis van pijltoetsen, maar binnenkort met spraakcommando’s. Het volume verandert door van boven naar beneden te vegen. Het apparaat zelf is kleiner dan een telefoon.”

Herkent het apparaat automatisch welke taal je spreekt?
“Ja, zodra je een talencombinatie – bijvoorbeeld Nederlands en Spaans – hebt ingesteld, herkent Travis zelf welke van deze twee talen je spreekt. Als je begint met praten, vertaalt Travis dit binnen twee seconden naar de andere taal. Dus spreek je Nederlands, dan spreekt hij vrijwel direct de Spaanse vertaling uit en vice versa. Daarin zit het belangrijkste onderscheid met de concurrentie.”

Houdt Travis ook rekening met dialecten en accenten?
“Nee, we zitten momenteel nog in de beginfase van de vertaaltechnologie. Hoewel de software steeds slimmer wordt, moet je je wel bewust zijn van het feit dat er software tussen jou en die andere persoon in staat. Door duidelijk ABN te spreken, maak je het de software makkelijk. Je kunt het vergelijken met het niveau van Siri, tegen wie je ook redelijk duidelijk moet praten.”

Welke software speelt een rol?
“We hebben bewust gekozen voor de beste bestaande vertaalsoftware die werkt met kunstmatige intelligentie bijvoorbeeld van bedrijven als IBM en Google. Momenteel maken we gebruik van een combinatie van acht verschillende vertaalsoftware-engines. Om tachtig talen beschikbaar te maken, hebben we per taal bekeken welke software het beste resultaat geeft.”

Wie zijn de klanten van Travis?
“Mensen die veel te maken hebben met taalbarrières, zoals toeristen, zakenlieden, migranten en vluchtelingen. We hebben sinds maart vijfduizend apparaten voorverkocht via crowdfunding-platform Indiegogo. Eind deze maand gaan we deze leveren in meer dan honderd landen. Klanten komen uit allerlei hoeken: een Spaanse universiteit, een internationale bloemenhandelaar en een logistiek bedrijf uit Oost-Europa hebben apparaten besteld.”

Wat zijn de volgende stappen voor Travis?
“Ons doel is om dit jaar in totaal vijftigduizend gebruikers te hebben. Daarmee werken we enerzijds aan onze missie om dagelijks taaldrempels weg te nemen en anderzijds aan verbetering van de software en hardware. We zitten nu nog midden in de spannende experimentele fase waarin we veel feedback verzamelen om ons product te blijven verbeteren. Kunstmatige intelligentie is een ontzettend slimme technologie, maar je moet er veel brandstof in gooien in de vorm van data.”

Hoe ziet het verdienmodel eruit?
“Je koopt eenmalig de hardware: het vertaalapparaat. Daar zitten de 80 talen bij inbegrepen, waarvan 23 talen offline gebruikt kunnen worden. Wil je online, dan moet je momenteel zelf nog een simkaart kopen, die je in het apparaat kan plaatsen, of een wifi-spot opzoeken. In de toekomst willen we een ingebouwde simkaart realiseren.”

Hoe duur is de vertaler?
“De basisprijs is 200 Amerikaanse dollar, in de voorverkoop kost Travis 149 dollar. We doen dat om de early adopters te belonen voor hun vertrouwen. Binnenkort starten we met een speciale Nederlandse campagne op een lokaal crowdfunding-platform, waarbij klanten hem eenvoudig met iDEAL kunnen betalen. ”

Heb je concurrentie?
“Er zijn verschillende vertaal-apps op de markt voor je mobiele telefoon, maar door de beperkingen van de speaker en microfoon halen deze bij lange na niet de kwaliteit van Travis. Een enigszins vergelijkbaar product is Ili, maar dit apparaat fungeert als een soort reiswoordenboek. De woordenschat is beperkt en het vertalen werkt maar één kant op. Onze oplossing ondersteunt je bij conversaties in tachtig talen en wordt steeds slimmer. De beleving lijkt veel meer op een natuurlijk gesprek.”

Hoe is Travis ontstaan?
“De drie medeoprichters – Nick Yap, Brend Kouwenhoven en ik – kennen elkaar via het Rotterdamse Venture Café, waar wekelijks activiteiten worden georganiseerd om ondernemers samen te brengen. In ons werk en tijdens vakanties liepen we zelf regelmatig tegen taalbarrières aan. De wil om maatschappelijke impact te maken en de hardware-ervaring van mede-oprichter Nick Yap leidden tot het idee van Travis. Nu zijn we aanwezig met een team van elf man in Rotterdam en in Shenzhen, China.”

Wat is een knelpunt dat je tegenkomt als start-up?
“Het is moeilijk om momenteel de productie van de eerste vertaalapparaten te combineren met de werving van nieuwe gebruikers. We willen veel aandacht besteden aan marketing via pers en social media, maar werken intussen nog aan de verbetering en productie. Dat is soms best een spagaat.”

Je hoort weleens kritiek over vertaaltools: ze zouden mensen demotiveren om een nieuwe taal te leren. Wat vind je daarvan?
“Ik ben van mening dat iedereen een of twee extra talen zou moeten leren; dat opent nieuwe werelden. Maar tachtig talen leren is niet realistisch. Wel kan Travis je helpen een taal te leren. Wij werken samen met Open Learning Exchange, dat internationaal onder andere taalcursussen aanbiedt aan vluchtelingen en economisch achtergestelden. Zij lopen tegen het probleem aan dat in de eerste weken van de cursus nog geen enkele communicatie mogelijk is.”

Wat staat er in de toekomst op de planning?
“We richten ons nu op de productie, verbetering en marketing van ons product, tegelijkertijd staan verschillende ideeën voor uitbreiding klaar. Zo doen we kleine pilotprojecten bij bedrijven – zoals logistieke bedrijven, hotels en ziekenhuizen – waarbij we kijken of we ons product kunnen specificeren voor elk van deze potentiële klanten. Een ambulance heeft misschien een degelijkere versie nodig, terwijl een hotel te maken kan krijgen met diefstal bij de balie.”

En verder?
“We merken ook dat er interesse vanuit vliegvelden is om een soort leensysteem op te zetten, waarbij reizigers het apparaat enkele dagen tot weken kunnen gebruiken voor een huurprijs per dag. Bovendien doneren we tweehonderdvijftig vertaalapparaten via Open Learning Exchange aan vluchtelingen. Ten slotte starten we na de zomer een ontwikkelingsproject om Tigrinya, de taal van veel Eritreeërs, als software toe te voegen. Tigrinya wordt momenteel door nog geen enkele technologie ondersteund, maar de vraag ernaar is groot.”

*) Dit is een artikel in de serie van de Accenture Innovation Awards dat ik schreef in samenwerking met Nikki Mennen. Travis the Translator doet mee aan de Accenture Innovation Awards van dit jaar. Bekijk hier de AIA-winnaars van 2016.