Het Jaar van blockchain

Een fabrikant van ijsthee met de weinig oorspronkelijke naam Long Island Iced Tea Corp heeft zijn naam onlangs veranderd in Long Blockchain Corp. De waarde van het aandeel schoot 500 procent omhoog. Saillant detail: de fabrikant doet niets met blockchain en is dat ook niet van plan.

Na de Bitcoin was blockchain in 2017 nagenoeg blijvend trending topic en dat maakte heel wat investeerders wakker. Maar anders dan de speculatieve Bitcoin kon blockchain afgelopen jaar rekenen op serieuze aandacht van grote bedrijven die deze technologie massaal hebben omarmd. Menigeen is ervan overtuigd dat de grootboektechnologie achter de Bitcoin en andere virtuele munten het bankwezen en het verkeringswereld op zijn kop zal gaan zetten.

En niet alleen banken. Een Russisch bedrijfje heeft een dezer dagen via een Initial Coin Offering (ICO) 43 miljoen dollar opgehaald voor wat het ziet als de supermarkt van de toekomst: daarbij bestellen consumenten rechtstreeks bij de fabrikant.

Het bedrijfje INS wijst op het nadeel van de huidige supermarkten. Die bepalen wat er in de schappen komt te liggen, terwijl de consument zelf een keuze zou moeten maken. De oprichters Peter Fedchenkov en Dmitry Zhulin hebben enig recht van spreken: het zijn ook de mannen achter boodschappenbezorger Instamart. Unilever en Mars zouden reeds geïnteresseerd zijn.

In eigen land zijn duurzame energieleverancier Greenchoice, energiemarktplaats HanzeNet en duurzame energiecoöperatie LochemEnergie een pilotproject met een op blockchain gebaseerde virtuele energiemarktplaats gestart. Via deze (nu nog fictieve) marktplaats gaan vijftig deelnemers onderling lokaal opgewekte duurzame energie verhandelen, zonder inmenging van externe professionele partijen. Zelfde idee, andere markt.

Ook de gezondheidsindustrie ziet mogelijkheden: Medisch onderzoek, financiële afhandeling door middel van slimme contracten, een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO), de farmaceutische supply chain en de registratie en validatie van de juiste bevoegdheden van medisch personeel, ook hier biedt de blockchain uitkomst.

Waar in de traditionele economie ‘trusted parties’ als banken, notarissen en andere toezichthouders transacties controleren, gebeurt dat straks in de crypto-economie door een ‘digitale toezichthouder’.

De adoptie van de blockchain gaat in elk geval sneller dan verwacht. Sogeti-dochter VINT voorspelde in een van zijn eerste eerste blockchainstudies in 2015 dat het nog wel even kon duren voordat de waardevolle attributen van de blockchain zouden aanslaan. Twee jaar later is ongeveer elk bedrijf er mee bezig.

De blockchain heette in het VINT-rapport toch vooral een nieuw organisatieparadigma: je hebt geen bedrijven meer nodig, algoritmes doen het werk. Het is een ‘verdwijnpunt’ voor organisaties. Alles wat gedigitaliseerd kan worden, wordt gedigitaliseerd, dus ook organisaties in al hun facetten.

Maar echt helder is de toekomst nog niet. VINT vergeleek blockchain met het internet voordat er webbrowsers waren. Pas later kwamen de killerapps, Google, Facebook en veel later mobiel bankieren en WhatsApp.

En toch zouden de eerste killerapps volgend jaar al kunnen arriveren. De nieuwe privacywetten slaan enorme deuken in datagedreven marketing als uitgevers en adverteerders hun praktijk niet aanpassen. Reden waarom de Nederlandse startup Faktor meent dat je blockchain moet gebruiken om consumenten zelf de baas te laten spelen over hun persoonsgegevens. Dat kan nog een flinke bedreiging worden voor partijen als Facebook.

Stadstaat Dubai wil in 2020 reeds alle visumaanvragen, factuurbetalingen en licentieverleningen via de blockchain-technologie gaan regelen. De stad heeft zelfs al een heuse minister voor kunstmatige intelligentie aangewezen die dit proces moet gaan begeleiden.

Ook al gaat er achter de scherm dus veel veranderen, de eindgebruiker zal van de blockchainrevolutie vermoedelijk nog niet veel merken. Een blockhainsupermarkt zal qua gebruikerservaring weinig verschillen van bestaande online aanbieders. Ook in de blockchain zullen er Amazons en Googles opstaan, want om aansprekende toepassingen te vermarkten heb je nog gewoon ouderwetse marketing nodig.

Emerce blikt deze week terug op 2017