Digitaal dna

Er zijn nog mensen die tech geen verrijking van hun leven vinden. Retailers die lijden onder e-commerce, olieboeren die niet in duurzame energie willen, bankiers die maar niet kunnen geloven in cryptocurrencies.

De gevolgen zien we elke dag om ons heen. Conservatieve marktleiders gunnen hun nieuwe digitale concurrenten eerst geen aandacht, nemen ze vervolgens niet serieus, komen dan fors onder druk te staan en gaan ten onder. Neem de auto-industrie. Eerst niet weten wie Elon Musk is, dan lachen om Tesla, vervolgens roepen dat elektrisch rijden nooit wat zal worden om uiteindelijk te constateren dat ze de race van Musk c.s verloren hebben. 

De afgelopen maanden kon je duidelijk zien dat het ‘tipping point’ bereikt was. Commercials voor benzineauto’s verdwenen als sneeuw voor de zon. Het roer moet om. Niet alleen in de auto-industrie maar bijna overal. 

Zeggen dat je nieuwe technologie accepteert is één, maar daarmee verander je nog niet het dna van de meerderheid van je werknemers waar je niet zomaar vanaf komt.

En natuurlijk kan je een paar techbedrijven opkopen, maar die voelen zich vaak helemaal niet lekker in een cultuur zonder digitaal dna. Hoeveel heeft Unilever nou echt geprofiteerd van de Dollar Shave Club? Of Ahold van bol.com? Ondertussen melkboert het volledig digitale Picnic lekker door.

En elke dag zijn er nieuwe voorbeelden. GGD’s die niet in staat zijn hun coronadatabase goed te beveiligen, die DigiD niet geïntegreerd krijgen, de enorme hoeveelheid mislukte IT-projecten bij de Belastingdienst. Uiteindelijk zijn ze allemaal terug te voeren op dezelfde oorzaak: onvoldoende digitaal dna in de kern van zo’n organisatie.

Wijlen Joep Brentjens, CEO van het ‘oude mediaconcern’ VNU, had het als een van de weinigen wel door. Hij verkocht al in de jaren 90 alle huis aan huisbladen, kranten en tenslotte tijdschriften en maakte van VNU een databedrijf dat hij zelf niet ging besturen, omdat hij zich realiseerde dat ook hij dat digitale dna miste. Zoveel visie en zelfkennis is maar weinigen gegeven. 

Maar vroeg of laat lost dit probleem zich vanzelf op. De oude garde van conservatieve retailers, olieboeren en bankiers behoort tot de laatste generatie die nog een leven zonder internet heeft gekend. Iedereen die na 1990 geboren is heeft dat digitale dna wel automatisch meegekregen. Dat biedt hoop op betere tijden.

Dit artikel verscheen eerder in het maartnummer van Emerce magazine (#182).

Over de auteur: Ruud Hendriks werkt als innovator, presentator en commissaris en schrijft columns voor Emerce.