Europa zoekt oplossing voor machtspositie van platformen
De rol van platformen in onze economie zorgt voor een internationale discussie die lokaal wordt gevoerd, ook in Nederland. Van mondiaal opererende techreuzen een potentieel misbruik van marktmacht uitgaat, waarop Europese en dus ook Nederlandse mededingingsregels niet zijn toegerust.
Eerder dit jaar voeren vijf belangen- en brancheorganisaties, waaronder Thuiswinkel.org, een enquête uit onder hun leden die (overwegen om te gaan) verkopen via platformen. De belangrijkste conclusie uit dit onderzoek dat plaatsvond onder de vlag van ShoppingTomorrow, was dat bijna zestig procent van de retail- en hotelondernemers in Nederland zich zorgen maakt over de machtspositie die platformen verwerven. Grote zorgpunten die hierbij werden genoemd, zijn de stijgende verkoop-/advertentiekosten, het (gebrek aan) rendement en de concurrentie van de online platformen zelf. Al met al is het dus niet vreemd dat er zowel op nationaal als op Europees niveau discussies worden gevoerd over deze ontwikkeling.
Mededingingsrecht fit for purpose?
De marktmacht en mededingingsrechtelijke aspecten van mondiale techreuzen is het onderwerp van onderzoek geweest van het Ministerie van Economische Zaken. In een zogenaamde consultatie werden stakeholders gevraagd hoe zij tegen dit vraagstuk aankeken. Thuiswinkel.org vindt dat van mondiaal opererende techreuzen een potentieel misbruik van marktmacht uitgaat, waarop Europese en dus ook Nederlandse mededingingsregels niet zijn toegerust. Het mededingingsrecht stelt toezichthouders namelijk in staat om misbruik vast te stellen als het plaatsvindt of plaatsvond. Tegen toekomstig misbruik van marktmacht bestaan geen rechtsmiddelen. Thuiswinkel.org opperde daarom om het mededingingsrechtelijke instrumentarium te onderzoeken of deze nog voldoende past bij het huidige en toekomstige digitale tijdperk.
Taskforce Platformeconomie: Brede economische en maatschappelijke effecten
Het mededingingsrecht is bijzonder belangrijk, maar nog steeds slechts een beperkt onderdeel van de totale discussie over de platformeconomie. Vanwege het disruptieve karakter van platformen en de kansen die zij retailers bieden, is ook BV Nederland in actie gekomen om te bepalen welk beleid in Nederland moet worden gevoerd om van die kansen gebruik te maken en tegelijkertijd aandacht te besteden aan de zorgpunten. Dit is lang niet alleen een defensieve discussie (mededingingsrecht), maar vooral ook een offensieve.
In hoofdlijnen komt het advies hier op neer: de transitie naar een platformgedreven economie moet worden omarmd, waarbij aandacht moet bestaan voor de kansen en bedreigingen. Geld verdienen in een economie met platformen kan namelijk alleen succesvol zijn door oog te hebben voor bredere economische en maatschappelijke effecten. Daarbij moeten de verdienkansen voor alle ondernemingen het uitgangspunten zijn.
De hieruit volgende aanpak komt neer op een verbetering van het investeringsklimaat, de spelregels rondom toezicht en mededinging, arbeidsmarktvraagstukken en de rol van Nederland en haar samenwerking met Europa en internationale bedrijven.
P2B-verordening
Omdat Europa altijd om de hoek is, is het goed om te vermelden dat dat parlement ook verantwoordelijk is voor de P2B-verordening. Deze regelgeving gaat de verhouding tussen verkoper en platform reguleren. Twee belangrijke pijlers waarop deze Verordening rust is de verplichting van het platform om transparant te zijn over bijvoorbeeld het wijzigen van voorwaarden en tarieven. De tweede pijler wordt gevormd door de faciliteiten die platformen moeten bieden om te bemiddelen in conflicten tussen verkopers en platformen.
De opkomst van grote (inter)nationale platformen is dus een hot topic dat niet alleen retailers bezighoudt, maar ook belangenverenigingen en zelfs politici uit Den Haag en Brussel. De totstandkoming van de hierboven genoemde verordening helpt bij het organiseren van een gelijk speelveld tussen retailers en platformen. We staan nog maar aan het begin van een serie aan beleid, regelgeving, onderzoek en toezicht dat meer licht op de relatie tussen verkoper en platform zal laten schijnen in het belang van de concurrentiepositie van de Europese e-commercesector.
Foto Pixabay
Gerelateerd event
Deel dit bericht
Plaats een reactie
Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond
2 Reacties
Jorn
Om te beginnen mijn excuses voor mijn lange reactie. Maar kan niet anders.
*PSD2 voor bedrijven*
Laten we dan beginnen om platform partijen het recht te ontzeggen om klantdata te gebruiken om ‘eigen’ producten te ontwikkelen. Maak een soort PSD2 voor commerciele bedrijven, waarbij een platform geen inbreuk mag maken op intellectuele eigendommen of bedrijfsbelangen van gebruikers van dat platform.
*AH-effect*
Daarmee voorkom je het – door mijzelf benoemde – Albert Heijn effect. Dat wil zeggen, AH verkrijgt als gatekeeper alle klantdata EN de verkoopstatistieken tot op het kleinste detail inclusief geo data. En gebruikt dat vervolgens om haar huismerk producten mee te (laten) produceren. Die data is niet toegankelijk voor leveranciers (eigen ervaring), terwijl die wel degenen zijn die investeren in product ontwikkeling en innovatie, terwijl de druk op de marge wordt opgevoerd.
*Gatekeeper*
Feitelijk plegen deze grote platformen ‘oneigenlijke’ concurrentie, en halen hun unfair advantage in de van de rol gatekeeper. Vergelijkbaar met de landveroveraars uit lang vervlogen tijden. “Om op de markt in mijn stad je fruit te mogen verkopen, moet je eerst de tol betalen om de stad in te komen. Je moet een kraampje huren van mij en je moet mij precies laten weten hoeveel kilo je verkoopt, waar je de bramen hebt geplukt en welke bemesting je hebt gebruikt”. Dat vragen zij iedereen, dus hebben zij als enige het totale inzicht en beheer van markt.
*Rijken nóg rijker*
An sich niet per se een verkeerd principe, maar wanneer je de data gaat inzetten om de bewuste bramen te plukken voor de boer dat kan, dan worden de rijken nóg rijker en de armen nóg armer.
We verarmen daarmee als totale gemeenschap, maar innovatie blijft ook uit. Want dat is op een bepaald moment niet meer nodig.
*Nieuwe (EU) wetgeving voor beroepsgroep*
Je kunt dit oplossen door – net als voor andere beroepsgroepen of ambachten – beschermende regels op te stellen. In deze om te voorkomen dat “ambachten” of OEM’s in dit geval worden uitgespeeld door een platform. Je wilt hen kunnen straffen op ‘kopieren’, want dat is het feitelijk. Alleen is die wetgeving onvoldoende dekkend. We herinneren ons allemaal wel de rechtszaak tegen AH vanwege hun verpakking kopieen, dat je thuis kwam met AH Huismerk ipv Douwe Egberts koffie.
*AVG / GDPR moet weg*
En laten we beginnen met afschaffing van de ‘farswet’ AVG. Want waar de EU – met haar beste bedoelingen – als doel had om Google en FB een halt toe te roepen, heeft deze precies het tegenovergestelde bereikt.
Het is dus zaak dat mensen ‘met verstand van zaken’ deelnemen in de wetsdiscussies in Brussel om dit soort ‘fouten’ te voorkomen. Want elk weldenkend persoon kan zien dat dit gedrocht het MKB vermogens kost om na te kunnen leven, terwijl het legertje advocaten in Silicon Valley niet met hun ogen knippert. Sterker, zij vierden feest, want om juridisch een opt-in te krijgen voor iets waar mensen afhankelijk van zijn (denk Gmail, Chrome, Android) wordt die klakkeloos afgegeven.
Jorn
In de VS is een eerste oplossing op handen: https://eu.usatoday.com/story/tech/2019/05/29/alexa-smart-speakers-face-regulation-through-calif-bill/1268363001/
Een wetsvoorstel in nota bene Californie om de groten der aarde te remmen op hun informatie behoefte.
Amazon heeft al een instelling opgenomen die aan deze wet moet voldoen.