‘Zonder extra diensten voor digital wallets blijft het bij praten’

Nu een jaar geleden leek Apple Pay zijn intrede te doen in Nederland. Bij filialen van McDonald’s en Marqt werd promotiemateriaal voor de betaalmethode gesignaleerd. Toch is er daarna niets meer vernomen van de introductie. Wat is de status van het betalen met digital wallets?

Over de ontwikkeling kunnen we kort zijn. Die gaat traag. De hele industrie veerde kortstondig op, merkte ook Paul Alfing – Beleidsadviseur Betalingsverkeer bij Thuiswinkel.org. “Even dacht iedereen dat het ging beginnen.” Maar er valt niets anders te concluderen dan dat het aantal wallet-oplosingen “uitermate beperkt” is. “Er wordt vooral veel verwacht en gesproken. Maar er zijn maar weinig ontwikkelingen waar de consument nu echt iets aan heeft.”

Ja, PayPal blijft in marktaandeel groeien. MasterCard heeft een eigen wallet geïntroduceerd. “Afhankelijk van wat je definitie van een wallet is, heeft ook een bank als ING een product dat erop lijkt.” De app van de bank is sinds kort uitgerust met een QR-scanner voor het onderlinge betalen. ABN Amro heeft een vergelijkbare service met ‘Tikkie’. “Dat zijn wel ontwikkelingen die het betalen makkelijker maken”, denkt Alfing.

‘Te weinig redenen om digital wallet te gebruiken’

Maar in zijn optiek is een digitale portemonnee nodig waarin de consument stopt wat hij zelf wil. Men wil onder meer de vrijheid om zelf betaalkaarten toe te voegen en spaarkaarten te koppelen. “Daarin schuilt het grote probleem: er is nu weinig aanleiding om de wel bestaande oplossingen te gebruiken. Of je gebruikt iDeal of je werkt nu prima met een bankapp. Je wordt niet gemotiveerd naar een andere oplossing te kijken. Als die extra diensten niet komen, blijft het bij praten.”

Op de vraag bij wie nu de bal ligt kun je twee kanten op. Winkeliers kiezen niet voor een betaalmethode als die niet wordt gebruikt. De consument installeert geen wallet als deze nergens is te gebruiken. “De versnelling moet wat mij betreft komen van loyaliteit en identificatie.” Daarbij moeten men denken aan iets als iDIN. Met dit door de banken opgetuigde systeem kunnen consumenten zich straks bij andere organisaties identificeren.

Alfing: “Als er een wallet is die als spaar- en identificatiemiddel te gebruiken is, wordt het handig. Voor winkeliers om de leeftijd van iemand te verifiëren, voor de consument om bijvoorbeeld NAW-gegevens door te geven. Al die stappen staat nu nog los van elkaar. Die moeten worden geïntegreerd.”

Ruimte voor alternatieven

Zeker wanneer Apple Pay en andere techreuzen nalaten om in te zetten op Nederland zijn er dus voldoende mogelijkheden voor andere bedrijven. “Klopt, maar Nederland is een klein land en iDeal is bijzonder populair. Wil je hier als bedrijf of betaalinstelling op inspringen dan ben je genoodzaakt over de grenzen te kijken. Ieder land heeft weer eigen systemen en gewoontes. Voor je zo’n product operationeel hebt, moet er heel wat gebeuren.”

Succes van een nationale oplossing is overigens niet uitgesloten. De Zwitserse banken ontwikkelen bijvoorbeeld nu een eigen tegenhanger van Apple Pay en zeggen nadrukkelijk niet het buitenland op te zoeken. In Duitsland is vorig jaar Paydirekt gelanceerd. Waar blijven de Nederlandse banken?

“Dat is een goede vraag. Ik denk dat ze blij zijn dat iDeal mobiel gemeengoed wordt. Er wordt dan prioriteit gegeven aan andere zaken, ‘instant payments’ bijvoorbeeld. Bovendien is de angst voor Apple Pay niet zo groot. Nederland is namelijk geen creditcardland. Ik ben ervan overtuigd dat mensen op den duur wel overtuigd raken van het gemak. De vraag is dan hoe banken ervoor zorgen dat iDeal daarin zijn plek krijgt.”

Of er een wallet dominant wordt, is volgens Alfing nog moeilijk te voorspellen. “Apple Pay wordt heus populair, maar niet zo ontzettend groot als weleens wordt voorzien. MasterCard zie ik sneller groot worden op dit vlak. Dat bedrijf staat meer open voor samenwerking met andere betaaloplossingen.”

Er komt een moment dat een van de techbedrijven wel ineens gas besluit te geven. Dat kan net zo goed over een maand als over een jaar zijn. Vergeet bijvoorbeeld Alipay niet, zegt hij. Alibaba heeft sinds deze zomer een kantoor in Nederland en wil zo de Europese markt beter bedienen. “Alibaba denkt echt vanuit het klantperspectief en combineert online en offline.”

En dat is samen met gebruikersgemak, de extra diensten en juiste betaalmethoden een kernvoorwaarde voor succes. “Nederland is niet de meest interessante markt voor dit soort bedrijven. De kans is groter dat ze na een succesvolle uitrol in Duitsland het kleine landje ernaast ook maar meepakken.”