De tien geboden voor een succesvol dashboard

Data zou de basis moeten zijn voor beslissingen binnen een organisatie. Steeds meer mensen zien het nut in van meten. En ook steeds meer bedrijven stappen over op werken ‘in the cloud’. Hierdoor groeit de vraag naar online dashboards en wordt er regelmatig tijd noch moeite gespaard om dit dashboard te ontwikkelen. Een groot deel van deze dashboards wordt echter nooit gebruikt. Zonde! 

Volg onderstaande tien geboden en je bent verzekerd van een dashboard waar niemand meer zonder kan. 

1. Ken de doelgroep

Een marketingmanager kijkt op een andere manier naar een dashboard dan een marketingmedewerker. De marketingmanager wil in één oogopslag kunnen zien hoe de marketingkanalen presteren ten opzichte van elkaar, de target en ten opzichte van vorig jaar. De marketingmedewerker wil echter alleen inzicht in de prestaties van bijvoorbeeld de verschillende Google AdWords campagnes, waar hij of zij verantwoordelijk voor is.

Het zou niet logisch zijn om voor beide personen hetzelfde dashboard te ontwikkelen. Ga daarom altijd in gesprek met degene voor wie je een dashboard bouwt en weet welke werkzaamheden en verantwoordelijkheden hij of zij heeft. Zolang je dat niet weet, kan je nooit een succesvol dashboard bouwen.

2. Bepaal KPI’s en beantwoord een vraag

Naast het feit dat het belangrijk is om de doelgroep van het dashboard goed te kennen, is het ook belangrijk te weten wat de KPI’s van de doelgroep zijn. Als er te veel onbelangrijke data op het dashboard staat, dan wordt er niet naar gekeken. Daarnaast is het essentieel om te weten welke vragen er met het dashboard beantwoord dienen te worden. Hoe kunnen we bijsturen op de Facebookcampagnes? Welke landen lopen qua transacties achter op target? Of welke kanalen kunnen we het beste inschakelen voor meer sollicitaties?

3. Onthoud: Less is more

Een goed dashboard laat in één oogopslag de belangrijkste informatie en pijnpunten zien. Dit doel kan alleen bereikt worden als het dashboard beknopt is. Een dashboard met een overload aan informatie kan al snel overweldigend overkomen en schrikt af. Men weet niet waar te kijken en raakt al snel de draad kwijt. Hoe minder informatie er op een dashboard staat, hoe groter de kans is dat men wel naar het dashboard kijkt en het gaat gebruiken.

4. Plaats de belangrijkste informatie linksboven

In de westerse wereld lezen we van links naar rechts en van boven naar beneden. Ook websites en dus online dashboards worden op deze manier bekeken. Zorg er daarom voor dat de belangrijkste informatie van het dashboard in de linkerbovenhoek staat. Vaak worden logo’s of dropdown-menu’s linksboven geplaatst, maar zet deze liever rechts bovenin.

5. Maak gebruik van tegels

Niet alleen websites, maar ook datavisualisatie-tools als Klipfolio, Geckoboard en PowerBI gebruiken standaardtegels om data te groeperen en duidelijk af te scheiden van de rest van het dashboard. In onderstaande voorbeelden is goed te zien wat een tegel om een grafiek of cijfer doet met de duidelijkheid en leesbaarheid van een website of dashboard.

6. Werk met kleuren

Kleurgebruik is erg belangrijk in een dashboard. Gebruik geen kleuren omdat je ze mooi vindt, maar gebruik kleuren omdat ze iets toevoegen aan je dashboard. Het gebruik van huisstijlkleuren wordt vaak toegepast, maar vaak maakt dit het dashboard niet duidelijker of zelfs minder duidelijk.

Kleur de omzet rood als deze achter ligt op target of gebruik kleurgradaties om leeftijdscategorieën te onderscheiden. Houdt daarnaast altijd rekening met mensen die kleurenblind zijn, hiervoor is bijvoorbeeld de combinatie rood en groen niet te onderscheiden.

7. Wees duidelijk

Iedereen die het dashboard opent, zou direct moeten snappen wat de cijfers en grafieken zeggen. Gebruik titels en legenda’s als het nodig is, maar laat ze zeker ook weg als de data voor zich spreekt. Te veel (onnodige) informatie maakt een dashboard namelijk eerder onoverzichtelijk dan duidelijk. Soms is het nodig een korte tekstuele toelichting te geven bij grafieken of cijfers.  

Laat het dashboard aan één of twee collega’s zien en vraag of alles duidelijk is. Omdat je zelf vaak te diep in de cijfers zit, kan je niet neutraal naar het dashboard kijken en is het moeilijk in te schatten of er onduidelijkheden zijn.

8. Consistentie

Aansluitend op de duidelijkheid is het belangrijk om consistent te zijn in het gehele dashboard. Gebruik in het gehele dashboard dezelfde naamgeving en geef elke groep in het gehele dashboard dezelfde kleur.

9. Maak vergelijkingen

Er zijn vorige week 100 transacties geweest. Is dit goed, slecht, naar verwachting? Een cijfer op zich zegt niet veel. Vergelijk de data daarom met andere data. Vooral vergelijkingen met voorgaande periodes en targets geven perspectief aan je data.

10. Houd altijd een feedbackronde

Het is onmogelijk om in één keer een dashboard te ontwikkelen dat aan alle wensen voldoet. Zorg er daarom voor dat er na de oplevering van het dashboard een feedbackronde plaatsvindt. Na een maand kunnen mensen goed bepalen welke informatie ze missen, welke data ze niet begrijpen en welke data niet gebruikt wordt. Als er naar deze feedback geluisterd wordt, is de kans vele malen groter dat het dashboard intensief gebruikt blijft worden dan als er niets met de feedback wordt gedaan. Dashboarding is een continu proces. Een dashboard kan alleen maar bruikbaar blijven als hier regelmatig kritisch naar gekeken wordt en waar nodig wat wordt bijgeschaafd.