Is de fintech-push van Uber en Facebook een Trojaans paard?

Nieuw aangekondigde betalingsdiensten van Uber en Facebook zullen waarschijnlijk de evolutie van financiële diensten in een stroomversnelling brengen. Dat kan voordelen opleveren voor zowel consumenten als bedrijven. Maar voorlopig is het wijsheid om de toekomstige concurrentie en de privacy, die hiermee in het gedrang komt, in de gaten te houden.

Traditionele financiële dienstverleners zijn de afgelopen tien jaar onder druk gezet om de gebruikerservaring voor hun klanten te verbeteren, mede door jonge fintech-bedrijven als Adyen, Bunq en Spotcap. Om concurrerend te blijven zijn er initiatieven gelanceerd als Tikkie en New10 van ABN Amro, en vorige week nog lanceerde Rabobank haar nieuwe financieringstak Fundr.

Libra

Maar nu geven techgiganten Facebook en Uber aan dat ze gaan meedingen in de voortdurende transformatie van financiële diensten, zonder twijfel om het tempo te versnellen. Facebook lanceert ‘Libra’, een door wereldwijde activa ondersteunde cryptovaluta. Libra zal beschikbaar zijn op alle bij Facebook aangesloten platforms, waaronder Messenger, WhatsApp en Instagram, waar bedrijven en consumenten diensten en goederen kunnen uitwisselen, zowel fysiek als digitaal.

Ook Uber gaat inzetten op financiële dienstverlening. Uit rapporten blijkt dat het bedrijf op doelbewuste wijze een ‘fintech-team’ aan het samenstellen is. De focus ligt op het creëren van nieuwe betalingservaringen voor zowel chauffeurs als gebruikers – in de toekomst is het zelfs mogelijk om een Uber-bankrekening te openen.

De fintech-push van deze big techs zal zowel consumenten als bedrijven (deels) ten goede komen. Niet alleen bieden dit soort techreuzen toegang tot nieuwe en verbeterde financiële diensten, ook kunnen zij dankzij hun omvangrijke ecosystemen gebruikers snel kennis laten maken met nieuwe financiële diensten en producten als digitale valuta.

Risico van een monopolie of duopolie

Moeten we de poorten openen en deze ontwikkelingen vieren? Ik zou liever willen waarschuwen. Er zijn namelijk aspecten aan deze ontwikkelingen die men goed in de gaten moet houden.

De verbeterde toegang tot gebruikersvriendelijke financiële diensten is positief, maar de mogelijke impact op privacy en concurrentie is zorgwekkend. We moeten ons afvragen: hoe gaan deze tech-giganten om met zaken als regelgeving en best practice? Hun trackrecord is namelijk verre van om naar huis over te schrijven – verantwoordelijkheid als het gaat om nepnieuws en datalekken in combinatie met een mentaliteit van “winstgevendheid ten koste van alles”, zou een race to the bottom kunnen veroorzaken. De fintech-push die we zien van global tech is ook op één hand te tellen. Het risico van een monopolie of duopolie is groot, waarbij consumenten aan het kortste eind zullen trekken.

Nog een waarschuwing

Christine Lagarde, de topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds, heeft ook haar bezorgdheid geuit en een waarschuwing afgegeven afgelopen 8 juni op de G20-top: “Een belangrijke verstoring van het financiële landschap zal waarschijnlijk afkomstig zijn van grote techbedrijven. Zij zullen hun enorme klantenbestanden en diepe zakken gebruiken om financiële producten aan te bieden op basis van big data en kunstmatige intelligentie.”

Hierbij haalt Lagarde ook China aan als voorbeeld van een land waar de voordelen en de uitdagingen van financiële technologie goed zichtbaar zijn. Verbeterde toegang tot  financiële producten heeft geleid tot de creatie van veel nieuwe banen en miljoenen mensen die hiervan gebruikmaken. Daartegenover staat wel dat in China maar liefst negentig procent van de markt voor mobiele betalingen in handen is van slechts twee bedrijven.

Tot op heden zijn we er binnen de evolutie van financiële dienstverlening in geslaagd om professionaliteit en integriteit te bewaken in het verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens om nieuwe diensten te creëren. Wanneer de ontwikkelingen in een stroomversnelling komen, zou het doel moeten zijn een ​​omgeving te creëren die het recht op privacy blijft beschermen, terwijl gezonde concurrentie wordt bevorderd. Uber heeft wereldwijd zo’n 110 miljoen gebruikers en Facebook 2,4 miljard. Dit betekent dat er veel op het spel staat om het ‘goed’ te doen. Als dit lukt, dan kan dit enorm schaalbare verbeteringen aan financiële diensten mogelijk maken – een overwinning voor ons allemaal.