Analyse investeringen startups: nog meer geld en buitenlandse interesse

Nederlandse startups haalden afgelopen jaar ten minste 655 miljoen euro op aan investeringsgeld. Met name bedrijven in software, e-commerce en travel weten de aandacht te trekken. Dat en meer blijkt uit een analyse van de in 2017 gedane investeringen.

Het afgelopen jaar is er ten minste 655 miljoen euro geïnvesteerd in Nederlandse startups. Ruim 200 miljoen euro méér dan uit eerdere cijfers over 2017 bleek. En bijna 400 miljoen euro meer dan in het jaar ervoor. Het blijkt uit de dataset die StartupJuncture heeft samengesteld en nu is verrijkt door Thomas Mensink van Golden Egg Check. Hij heeft onder meer gekeken naar de ‘hot topics’ en actiefste venture capital fondsen (VC) in het land.

Net als in eerdere jaren heeft StartupJuncture cijfers verzameld over de Nederlandse startups, gegevens die bedrijfsanalist Mensink heeft verrijkt en uitgediept. Met het toevoegen van enkele vergeten bedrijven en het weglaten van enkele namen die de startfase wel zijn ontgroeid – bijvoorbeeld Takeaway.com dat het geld bovendien ophaalde met een beursgang – komt hij uit op 122 deals met een gemiddelde waarde van 5,3 miljoen euro. Picnic (100 miljoen euro), Messagebird (52 miljoen euro) en Xeltis (45 miljoen euro) voeren de lijst aan.

Weinig hypes, veel software en commerce

Behalve naar de investeringen heeft Mensink ook gekeken naar de aard van de ondernemingen, herkomst en de VC’s waarmee zaken zijn gedaan. Wat hem opvalt is dat hij weinig van de absolute ‘buzzwords’ tegenkomt. Met name Nederlandse software- en e-commercebedrijven blijken in trek bij investeerders, gevolgd door partijen die actief zijn in de reisbranche. De afwezigheid van termen als VR, AI, robotica en blockchain kan te maken hebben met de categorisering – naar de indeling van Crunchbase. De term software verwijst in sommige gevallen bijvoorbeeld wel naar AI. “Maar waarschijnlijker is het dat het start-ups in die populaire markten wat tijd kost om op te schalen om zo in aanmerking te komen voor geld van VC’s.”

Investeringsbedrag neemt toe

Het gemiddelde van 5,3 miljoen euro geeft een wat vertekend beeld over de opgehaalde bedragen. Daarom zijn de deals opgesplitst naar seed-investeringen, serie A met een eerste VC, serie B en serie C. Met iedere ronde blijkt ook het investeringsbedrag toe te nemen: van 730 duizend euro (seed) naar 18,8 miljoen euro (serie C). Van die laatste soort zijn er overigens een stuk minder deals gesloten. Alleen Xeltis, Luxexcell, iWelcome en BUX rondden een serie C-investering af.

Verdeeld naar soort onderneming valt verder op dat hightech startups gemiddeld het meeste seedgeld ophalen (1,1 miljoen euro), bedrijven in de medische technologie de hoogste serie A-bedragen (7,3 miljoen euro) en organisaties die zich bezighouden met software gemiddeld de hoogste B-series (16 miljoen) hebben.

Buitenlandse interesse neemt toe

Het geld dat afgelopen jaar naar de Nederlandse start-ups ging, is natuurlijk niet uitsluitend afkomstig van investeerders van eigen bodem. Zo wist Bloomon de interesse te wekken van Fortino en sloot BUX een deal met het Duitse Holtzbrinck. Onder de Nederlandse VC’s zijn semi-publieke seedfondsen UNIIQ en InnovationQuarter afgelopen jaar het actiefst geweest. Zonder te kijken naar seedgeld zijn er vier VC’s die in ieder geval vijf investeringen deden: BioGeneration Ventures, henQ, Inkef Capital en Innovation Industries.

Wat betreft de herkomst komen verreweg de meeste bedrijven uit de hoofdstad. Verder blijken 21 van de 122 startups spin-off te zijn van een universiteit of kennisinstituut. Met acht investeringen staat de TU Delft bovenaan het lijstje.

Kijkend naar de gedane investeringen vindt Mensink het vooral opvallen dat zich ook veel internationale investeerders op de markt roeren. Dat gebeurde natuurlijk al, maar de interesse is nu ook zichtbaar in Serie A-deals. Zo staken Accel en Atomico 52 miljoen euro in Messagebird en heeft Insight Venture Partners ruim zeven miljoen euro geïnvesteerd in Harver.

De concurrentie neemt dus toe, leidt hij eruit af. Het aantal investeerders is de laatste jaren sowieso flink gegroeid merkt Mensink. Zowel fondsen als individuele ‘angel investors’. “Misschien zijn er zelfs wel meer investeerders dan start-ups bijgekomen. Ik denkt daarom dat we komend jaar weer een flink aantal deals gaan zien. Door de toegenomen concurrentie neemt de gemiddelde investeringsomvang zelfs wat toe, met name in Series A.”

Mensink heeft her en der al signalen opgevangen dat de waarderingen omhoog zijn geschoten, een trend die de komende tijd doorzet. “Voor investeerders zal het daarom des te belangrijker zijn om zich te onderscheiden en zichtbaar te blijven. Zo belanden ze niet in een biedingsoorlog.” Maar voegt hij eraan toe: “Startups moeten niet vergeten dat venture capital geen doel op zich is. Soms lijkt het binnenhalen van een investering de belangrijkste focus. Het moet passen bij de strategie en is een van de middelen voor de verdere groei.”

Lijst van nu bekende investeringen, 2017