De trends en toekomst van de hostingwereld

Iedere organisatie heeft een website, dus iedereen heeft te maken met hostingbedrijven. Hoe staat het met grote (en kleine) spelers, de diensten, de prijsvechters en de trends in het algemeen?

Beroepsmatig spreek ik dagelijks met hostingbedrijven en hun klanten. Tijdens een inhoudelijk gesprek met een ontwikkelingsbedrijf over webhosters kreeg ik voortdurend te horen dat dit belangrijke informatie is voor de markt. Waarom weet de markt dit niet? Een goed punt. Zo geschiedde: tijd om wat waarde toe te voegen en iedereen bij te praten over de status quo van de hostingindustrie in Nederland. Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen, waar staan we nu en waar moet je op letten?

Hogere prijzen in de hosting wereld

Prijsstijgingen, prijsstijgingen, prijsstijgingen: Tweakers staat er vol mee. Inderdaad: de prijsverhogingen domineren momenteel het hosting nieuws. Veel prijsvechters uit het verleden zijn overgenomen en zijn daarna overgegaan naar normale prijzen, met discussie tot gevolg. Al die verschuivingen brengen reuring in de tent. Niet zo gek als je leest dat sommige partijen na overnames hun prijzen met wel vierhonderd procent verhoogd hebben. De grote verhogingen zijn een kwalijke zaak, als je het mij vraagt. Voornamelijk omdat je als klant te maken krijgt met gedoe, nieuwe labels én prijsverhogingen. Voor sommige klanten werd dat ook echt teveel met honderden negatieve recensies als gevolg.

De prijsstijgingen: redelijk of overdreven?

Toch is Nederlandse hosting over het algemeen van goede kwaliteit en goedkoper dan hosting in andere landen. Niet zo gek dus dat grote private equity-fondsen hierop zijn gedoken en veel partijen hebben overgenomen. De prijzen stegen fors, met logischerwijs veel klachten tot gevolg. Of… is deze prijsstijging toch niet zo gek? Als je maandelijkse hostingkosten niet hoger waren dan een paar euro, wat verwacht je daar dan voor? Iedereen wil graag voor een dubbeltje op de eerste rij zitten, maar je kunt voor zulke bodemprijzen niet verlangen dat er een uitgebreide klantenservice voor je klaarstaat bij complexe (en dus ook dure) vraagstukken. Toekomstige hogere kosten zitten hem dus vaak niet alleen in het serverkastje, maar ook in het goed behandelen en begeleiden van klanten.

Is het dus gek dat de prijzen zo gestegen zijn? Nee. Doet het soms pijn? Jazeker. Ook bij ons. We hosten zelf honderden websites bij tientallen hosts en geloof mij: dat voel je echt wel. In veel gevallen hebben bedrijven slechts één website. De prijzen voor de hosting zijn dan meestal gestegen, maar zeker nog op een normaal niveau. Overigens gaan deze prijsstijgingen nog even door, zo lijkt het. Niet zo grof als de afgelopen jaren onder het mom van inflatie, maar deze trend zet naar verwachting zeker nog wat jaren door.

Een overzicht van de stijgingen van kosten voor hostingbedrijven:

• Hogere registratiekosten van domeinnamen (SIDN bijvoorbeeld vanaf 1 januari 2024 een stijging van tien procent)
• Hogere stroomkosten
• Hogere hardwarekosten
• Hogere personeelskosten

Prijsvechters – of ‘kwalitatieve hosters met relatief lage prijzen’, zoals ik ze liever noem – zullen door deze ontwikkelingen de komende jaren meer en meer marktaandeel pakken. De hogere prijzen zijn voor veel klanten met één hostingpakketje blijkbaar niet belangrijk genoeg en hebben dus weinig gevolgen voor de hostingpartijen.

Belangrijke hostinggroeperingen en -spelers anno 2024

De hostingwereld in Nederland kent een aantal grote spelers. Zo zijn er twee investeringsclubs met aan beide kanten twee grote labels. Aan de ene kant heb je Team.blue met TransIp en Vimexx en aan de andere kant heb je Your Online met Yourhosting en Versio. Deze twee investeringsclubs zijn samen goed voor ongeveer vijftig procent van de markt. Overigens hebben deze twee partijen nog veel meer labels, maar dit zijn de vier belangrijkste. Andere belangrijke hosters met grote klantenbestanden zijn Hostnet, MijnDomein, Strato (van oorsprong Duits) en Antagonist. Dit zijn dezelfde namen die je terug ziet komen in het onderzoek van de Emerce 100 beste shared & managed hostingbedrijven.

Inmiddels zijn er ook een aantal nieuwe partijen (Cloud86, Site.nl, Junda.nl ) die dankbaar gebruik maken van de opschudding onder de grotere hosts. Opvallend: veel van deze bedrijven worden gerund door dezelfde personen die een aantal jaar geleden hun hostingclub verkochten aan grotere partijen. Met genoeg budget en kennis op zak hebben ze alles in huis om nu te knallen en wellicht over wat jaartjes weer een mooie exit te maken.

Door hoge tarieven en gebrek aan kwaliteit kregen Amerikaanse hosts nooit echt voet aan de grond in Nederland. Wél zien we de laatste jaren steeds vaker competitieve partijen uit Oost-Europa: hostinger.nl of siteground.com, bijvoorbeeld, hebben een serieus klantenbestand in ons land. Hun aanbod en insteek is vrij uniek en dat maakt ze een geduchte concurrent. Het enige dat ze niet kunnen bieden is een Nederlandstalige klantenservice.

Groene webhosting

Ook binnen hosting is duurzaamheid een belangrijke pijler geworden. Wat zou het toch heerlijk zijn om als groot hosting label al je hosting uit te besteden en je kleine backoffice helemaal groen in te richten. Knal vervolgens een plantje op je hosting logo en voila: honderd procent groen. Tja, was het maar zo simpel… Jammer genoeg wordt er ook binnen de Nederlandse hosting industrie aan greenwashing gedaan, veelal via slimme verwoordingen en communicatiestrategieën.

Toch mogen we hier ook best heel positief zijn: veel hostingbedrijven zijn actief bezig met daadwerkelijk duurzamer worden. De kern van een duurzame hostingpartij ligt uiteraard bij de datacentra en deze zijn vaak honderd procent groen! In 2017 onderzocht het blog Zaailingen deze kwestie. Een flink aantal partijen kwam toen als zeer groen uit de bus, dus ze zijn er gelukkig wél. Ik ben benieuwd hoe iedereen in anno 2024 op deze factor scoort.

Een trend: ‘host-based caching’

Vroeger kenden we caching eigenlijk alleen via technische ontwikkeling of plugins van WordPress. Nu innoveren hostingbedrijven zelf met caching via eigen plugins en serveroptimalisatie. Wanneer je host of servers hebt draaien bij grotere geavanceerde partijen als Siteground of Hostinger, pak je hier al snel een voordeel mee: wanneer de site eenmaal live staat win je door dit soort optimalisatie aan snelheid.

Trek je vanuit het perspectief van een hostingbedrijf caching naar je toe, dan zul je uiteindelijk minder hostingbelasting ervaren. Hierdoor kun je meer klanten op dezelfde servers kwijt. Ook klanten zullen hier uiteindelijk baat bij hebben.

Hostingspecificaties zijn steeds minder belangrijk

Een kleine kanttekening vooraf bij dit onderwerp: we hebben het hier vanzelfsprekend over het grootste deel van hostingklanten. Er blijven natuurlijk ook klanten waarbij de precieze hostingspecificaties cruciaal zijn.

Maar in het algemeen is een andere belangrijke vraag die ik vaak krijg: ‘wat doet er toe qua hosting?’. Is het nog belangrijk hoeveel cores, e-mailadressen en databases je krijgt nu servers en verbindingen sneller zijn dan ooit? Mijn antwoord: nu specificaties, cores en databases er steeds minder toe doen zou ik me daar ook niet meer druk over maken. Wanneer je voor een shared-hosting-pakket ergens in het midden kiest, zit je bij 95 procent van de hosts voor altijd goed.

Ben je nieuw in de wereld van hosting, dan is het misschien leuk om te vermelden dat je vaak helemaal geen duurdere WordPress-hosting nodig hebt wanneer je via WordPress wilt hosten. WordPress-hosting is vooral een duurder jasje voor wat in negentig procent van de gevallen om dezelfde dienst gaat. Op controlepaneelniveau of via WordPress zelf kun je WordPress eenvoudig installeren.

Een hosting partij kiezen: hier moet je nu op letten

Het lijkt misschien een schot voor open doel, maar het is echt belangrijk: neem een partij met weinig slechte beoordelingen. Bedenk vervolgens goed wat bij je past en stel jezelf hierbij de volgende vragen:

• Wil je consistentie en stabiliteit? Ga voor één van de bekendere, grotere hosting bedrijven.
• Wil je slechts één domein en website? Ga voor één van de bekendere, grotere hostingbedrijven.
• Vind je een snelle website belangrijk? Nieuwe snelgroeiende hosts met nieuwe servers doen het goed in de snelheidstests! Grotere, oudere hosts draaien niet altijd op de snelste servers.
• Wil je vooral een goedkope website? Wees dan voorbereid om vaak van a naar b te verhuizen en verwacht veel upsell-activiteiten. Maar dat gezegd hebbende: ze zijn er nog zeker, die prijsvechters. Goedkoop hosten is anno 2024 nog steeds goed mogelijk.
• Wil je honderd procent gratis hosting? Dan kan ik alleen maar zeggen: doe het niet. Dit wordt hoe dan ook één grote en complexe teleurstelling.

Let verder ook op met het inzetten van in-house websitemakers (buiten WordPress om). Dit zijn lock-ins voor hostingbedrijven: als je hiervoor gaat, is overstappen in een keer veel moeilijker geworden.

Hostingpartijen en hun recensies

Eerder zei ik het al: kies voor een partij met goede beoordelingen. Ik zie jaarlijks honderden recensies over webhosters en weet inmiddels dat die een goed beeld geven over de partijen die klanten verwaarlozen: de partijen die week na week ‘1-ster’-beoordelingen inkoppen zijn inderdaad niet de beste partijen om je bedrijfswebsite aan toe te vertrouwen.

Toch moet ik hier ook een kanttekening plaatsen. Recensies zijn belangrijk, maar zeggen niet alles, zeker niet als ze anoniem geplaatst worden zonder tekst en uitleg. Idealiter zijn de recensies op webhosters.nl in de toekomst te controleren en te koppelen aan personen en websites: op dit vlak willen we de komende maanden stappen zetten. Een stukje algemene tekst met één of vijf sterren is net als een anonieme reactie onder een blogpost… Dat moet anders en beter kunnen.

‘Power’-termen

Een aantal power-termen die nog altijd de blogs en pagina’s van de hostingbedrijven domineren zijn ‘AI’, ‘cybersecurity’, ‘cloud hosting’ en ‘privacy’. Deze bedrijven willen zich hiermee vooral op de grotere, zakelijke klanten richten. Het grappige is dat deze zaken voor de meeste hosting klanten niet enorm belangrijk zijn. Natuurlijk, het moet allemaal op orde zijn, maar op dit vlak laten hosts de laatste jaren weinig steken vallen. Kortom: dit zit in de meeste gevallen wel goed.

Een hostingpartij gaf in een gesprek het volgende aan over AI: “Een belangrijk thema is de inzet van AI. We zijn druk bezig met de integratie van AI. Ik denk dat we hier pas aan het begin staan en dat dit zeker een hot topic binnen de hosting industrie zal blijven de komende jaren”. Concreet is er op AI-vlak al veel gaande: GoDaddy start met AI via Airo, Hostnet start met een AI-schrijfassistent, meer en meer zullen deze (tot zover matige) innovaties het hostingnieuws gaan domineren. Echt baanbrekend zijn de AI-ontwikkelingen nog niet gezien al deze ontwikkelingen ook via andere apps of eigen gebruik van AI tools te bewerkstelligen zijn.

Hosting: waar staan we in 2030?

Blijven de prijzen stijgen? Dan zullen ook de budgetten en investeringsmogelijkheden van de grootste partijen stijgen. Er zal vervolgens meer opgekocht worden: kleine labels zullen steeds vaker onder de grotere namen binnen de hosting wereld vallen. De toetreders zullen snel blijven groeien door deze prijsbewegingen en zullen er hoe dan ook altijd zijn omdat er genoeg klanten beschikbaar zijn.

De hostingindustrie staat er helemaal niet slecht voor. Voor iedereen die wil beginnen met hosten is er keuze genoeg en tegelijkertijd neemt de kwaliteit op alle vlakken van alle actieve partijen toe. Het is een van de weinige werelden waar nog volop concurrentie en keuze is voor bedrijven en consumenten. En mede door de hogere prijzen en opschudding: Een gouden tijd om actief te zijn als host.

Over de auteur: Jochem Vroom is eigenaar van hostingvergelijkingssite Webhosters.nl.