De juiste terminologie: waarin verschilt digitisation van digitalisation?

Dagelijks horen we dat onze maatschappij, ons bedrijf, onze sector en zelfs ‘de wereld’ digitaal wordt. Maar wat bedoelen we met digitisation, digitalisation of innovation? Vaak volgt een Babylonische spraakverwarring: deze drie termen verschillen in alle opzichten en moeten niet door elkaar gebruikt worden. 

Nu een groeiend aantal medewerkers betrokken is bij de huidige ‘Transitie naar digitaal’, is het op dit moment nog belangrijker het verschil goed voor ogen te hebben. We moeten in dit verband allemaal dezelfde taal spreken, zodat we elkaar goed begrijpen en een zinvol gesprek hierover kunnen voeren. Maar ook omdat digitisation, digitalisation en innovation totaal verschillende uitdagingen, kansen en effecten met zich meebrengen. Bij ABN AMRO gebruiken we de volgende drie definities in onze coaching- en opleidingsprogramma’s.

Digitise/Digitisation: eerst standaardiseren

Digitisation is zo oud als de computer is. We doen het al tientallen jaren: processen automatiseren, documenten scannen, processen straight through maken. Digitisation van data en processen is inmiddels de norm, met als doel kosten te besparen en een uitmuntend operationeel niveau te bereiken. Digitisation en standaardisatie zijn uiteraard nauw verwant.

Digitalise/Digitalisation: eerst creatief omdenken

Dan is er nog dat andere woord, digitalisation. Een ideaal woord om de verwarring te vergroten, want snel uitgesproken klinkt het bijna hetzelfde. De betekenis gaat echter veel verder en ook de mogelijkheden die het met zich meebrengt zijn vele malen groter. Bij digitalisation gaat het om het bouwen van een digitaal bedrijf. Een digitaal bedrijf bouwen betekent creatief ‘omdenken’, je voorstellen welke rol je bedrijf in de digitale werkelijkheid zou kunnen en moeten spelen. Het is heel goed mogelijk dat alleen het doel van je bedrijf hetzelfde blijft en dat de strategie, de bedrijfsvoering, het businessmodel, het personeel en de bedrijfscultuur opnieuw gedefinieerd moeten worden.

Innovate/Innovation: eerst begrijpen

Een bedrijf creatief ‘omdenken’ betekent het onbekende omarmen. Het benadrukt de noodzaak creatieve teams samen te stellen en met innoveren te beginnen. Het kan zelfs betekenen dat je dingen moet afleren, of, erger nog, alles waarbij je je op je gemak voelt, de rug moet toekeren. Het is belangrijk te begrijpen welke paradigmaveranderingen eraan komen, en welke veranderingen er in de maatschappij, de technologie en de sector spelen of aankomen. Uit paradigmaveranderingen komen nieuwe kansen voort die goed onderbouwde uitgangspunten bieden voor een digitale transformatie. Innovatie is daarvan een cruciaal onderdeel. Een sterk innovatief team en dito bedrijfscultuur zijn onmisbaar om opties voor de toekomst te verkennen en met nieuwe bedrijfsvormen te experimenteren, op zoek naar het digitale potentieel van de bedrijfsmissie.

New business, same purpose

De transitie naar digitaal is een spannend proces. Het gaat waarschijnlijk ook best lang duren, want het kost nu eenmaal tijd om paradigmaveranderingen en exponentiële technologieën werkelijk te begrijpen en deze kennis vervolgens te gebruiken om een bedrijf en de context waarbinnen het actief is creatief om te denken. Dit proces zal voor veel bedrijven in veel sectoren echter tot boeiende nieuwe vormen leiden, tot geheel andere businesses dan de traditionele ondernemingen waaruit ze zijn voortgekomen, maar die, mits het goed gebeurt, wel nog steeds dezelfde purpose dienen.