De rol van AI in media-inkoop: wat als de mens overbodig raakt?

Dat algoritmes een steeds grotere rol spelen bij de media-inkoop moge duidelijk zijn. Maar draait het erop uit dat kunstmatige intelligentie straks bepaalt waar bedrijven hun marketingeuro’s besteden? En wat betekent dit voor de mens en het creatieve proces?

Eerder dit jaar vertelde Coca-Cola’s digitale baas op serieus grote schaal te gaan experimenteren met artificiële intelligentie (AI). Algoritmes zijn natuurlijk al belangrijk in de geautomatiseerde inkoop van advertenties, maar hij voorziet een nog grotere rol voor AI binnen het bedrijf. Een zelflerend systeem kan wat hem betreft zorgen voor goed getimede social media-berichten, reclames en zelfs voor de creatie van commerciële uitingen. Met een jaarlijkse investering van bijna vier miljard euro in reclame leidt een net iets betere verdeling van de uitgaven al gauw tot een serieuze verbetering van de ROI.

En Coca-Cola is niet de enige dat kansen ziet in AI. IBM gebruikt sinds kort de ‘supercomputer’ Watson voor de media-inkoop. Online zou het daardoor de cost per click gemiddeld met 31 procent kunnen drukken. Adgorithms zette al een aantal jaar terug Albert in de markt. Naar eigen zeggen het eerste AI marketingplatform dat volautomatisch campagnes inricht. Bedrijven hebben hier helemaal geen mediabureau voor nodig, meent het bedrijf. Slimme software vervangt met gemak de marketeer die nu nog naar Excelsheets zit te turen voor opbrengsten en vervolgstappen. De mens kan zijn biezen wel pakken.

‘AI voor strategie en mediaplanning’

Ook in Nederland is AI geland, zegt Menno van der Steen die bij IPG Mediabrands werkt als Chief Data & Tech Officer. “Al is AI tegenwoordig een breed begrip”. Veel van de kunstmatige intelligentie waarmee bedrijven werken is onderdeel van de adservers die partijen als Google, Facebook en Turn aanbieden, vertelt hij. “Vooral programmatic buying is daardoor al in hoge mate geautomatiseerd. Algoritmes voorspellen wat voor profiel mensen hebben of wat ze gaan doen.”

Behalve AI-technologie van de techpartijen zegt Van der Steen gebruik te maken van intern ontwikkelde algoritmes. Met name voor de optimalisatie van de crossmediale campagnes. “Denk daarbij aan modellen voor de conversie-attributie en de toepassing van econometrische marketingmixmodellen. De AI wordt gebruikt in de strategie en mediaplanning.” De ervaring die IPG Mediabrands heeft opgedaan met het gebruik van AI heeft daarnaast geleid tot het platform Unity. “Op den duur zal Unity zelf beslissingen maken en dus automatisch budget verschuiven wanneer dat tot betere resultaten leidt.” Zo zijn er recent met behulp van machine learning duizenden reclame-uitingen getest, vertelt hij. Daardoor kan het bedrijf nu voorspellen hoe specifieke creatieve kenmerken zoals de positie van een logo en het soort beeld de doorklikratio van een online advertentie beïnvloeden. Het onderzoek is genomineerd voor een Hans du Chatinier AMMA voor het beste mediaonderzoek van afgelopen jaar.

‘Dit wordt echt een mooi spelletje’

Maar hoewel er dus voldoende reuring is, valt de impact van AI in praktijk eigenlijk nogal tegen zegt Walter Flaat, Managing Director van DAN DNA. “Op dit moment is het vooral een buzzword. Iedereen belooft de meest sexy case: volautomatische media-inkoop met ‘NASA-achtige’ technologie en feilloos voorspellende modellen.” Leuk, maar hij ziet dat er vooral een wereld is te winnen met eenvoudigere toepassingen. Zo heeft DAN DNA een aantal traditionele regressiemodellen die bijvoorbeeld berekenden wat het effect is van een mediumtype op een resultaat vervangen door machine learning. “Het voordeel is dat je een klassieke model voor ieder onderzoek moest afstellen. Met machine learning laat je dit over aan een zelflerende algoritme. Niet heel aansprekend misschien, maar je kunt ineens dagelijks analyses leveren die je vroeger op kwartaalbasis maakte. Dat levert veel optimalisatiekansen.”

Echt leuk wordt het wat Flaat betreft als AI wordt gecombineerd met de real-time veilingen van reclameplekken. “Stel je voor dat een AI gevoerd wordt met driehonderdduizend nieuwe regels gegevens per seconde en het systeem dit gebruikt voor slimmere biedingen. Dat wordt echt een mooi spelletje. Maar eerlijk: dat duurt nog wel een paar jaar.”

Over de toepassing van AI op langere termijn zijn de twee eensgezind. Zowel Van der Steen als Flaat geloven in de kracht ervan. “Ieder commercieel bedrijf streeft naar efficiency”, legt Van der Steen uit. Vooral op het gebied van dataverzameling en de verwerking is automatisering nuttig en noodzakelijk. Het helpt bij de analyse en voorspelling van consumentengedrag. “Het is allemaal vrij simpel”, zegt Flaat. “Computers zijn bizar goed in rekenen. In combinatie met de wiskundige vaardigheden levert een zelflerend systeem een enorm nuttig profiel op. In de media heeft dit met name impact op de campagneanalyse, de voorspelling van media-impact en automatische optimalisatie.”

‘Mens wordt grotendeels overbodig’

De vraag is dan wat de komst van zelflerende en ondernemende software betekent voor media-bureaus en de mens in de talloze processen. “Met het risico dat ik ruzie krijg met mijn collega’s aan de bureauzijde: ik denk dat de mens grotendeels overbodig wordt”, kijkt Flaat vooruit. Voor ieder doel van een adverteerder – of dat nu awareness of verkoop is – bestaat er theoretisch een beste mediaplan. “Er is op elk moment een wiskundig optimum dat te bereiken is. Door met AI miljoenen scenario’s te evalueren kom je tot dat punt.” Of hij daarmee zit? “Persoonlijk niet nee. Veel te veel mediaplanning gebeurt op basis van onderbuik en ‘zo doen we dat altijd’. De data spelen dan wel een rol, maar geregeld alleen om het plan te dichten. Ik geloof in een data-first aanpak.”

Hoewel Van der Steen onderschrijft dat de mens niet meer nodig zal zijn voor zaken als de dataverwerking, denkt hij ook dat een machine één ding zeker niet kan: namelijk het bedenken van de hypotheses. “Een deel van ons werk zal inderdaad worden overgenomen door computers. Toch blijft de mens voor een groot deel nodig. Iemand moet bedenken wát we gaan vertellen aan verschillende doelgroepen en controleren of dat wat de machine doet ook klopt.” Het zal er voor de mens om draaien doelgroepen echt te begrijpen. Iemand moet de creatieve analyse maken van het gemeten gedrag en vervolgens de intelligente doelen stellen. “Het draait dus om de combinatie van data en creativiteit. De creativiteit is nog lang niet te vervangen”, denkt Flaat.

Hij verwacht dat bureaus hierdoor meer hun best gaan doen aansluiting te vinden bij de wens van consumenten. Dat zou met relevantie en extra services tot fantastische resultaten kunnen leiden, maar even goed een drama kunnen worden. “Ik ben hoopvol omdat ik denk dat marketing alleen duurzaam is als je in het belang van de consument handelt. Maar ik moet toegeven dat er zorgelijke signalen zijn. Zo zien we al dat AI wordt ingezet voor het slim vullen van tijdlijnen op social media om de advertentie-inkomsten maar te maximaliseren. Dat leidt ook tot zaken als de filterbubbel en populariteit van nepnieuws. We hebben helaas gezien waar dat toe leidt.”

‘Doe ervaring op met data-analyses en econometrie’

Van der Steen adviseert adverteerders vooral ervaring op te doen met data-analyses en econometrische modellen. De grote uitdaging en kans ligt wat hem betreft in het samenbrengen, analyseren en het automatisch herkennen van patronen in de eigen data. Een Data Management Platform zou daarom een goede eerste stap zijn. “Leg hier een laag van AI overheen en laat dit bepalen welk gedrag het beste rendeert. De AI kan vervolgens geautomatiseerd media inzetten en content tonen die past bij de consument.”

De technologie zorgt ervoor dat processen rondom mediamanagement snel veranderen. Afdelingen die elkaar nauwelijks zagen moeten hierdoor heel nauw samenwerken. “Het wordt steeds meer een vak van analyse en technologie”, vat Van der Steen samen. De komst van AI zal dit alleen maar versterken. Want wat als de op AI-gabaseerde oplossingen ook onderdeel worden van het ‘gewone’ leven en een koelkast automatisch de boodschappen doet, vraagt Flaat zich af. “Met een beetje fantasie zie ik een programmatische veiling ontstaan waarop leveranciers dan mogen bieden om een pak melk te mogen leveren. Hoe zorg je er dan met de media-inkoop voor dat mensen die zich laten leiden door AI jouw producten kopen?” Dat zijn wat hem betreft de toekomstscenario’s waar bedrijven mee te maken krijgen. “Evolve or die zal altijd blijven gelden.”