Innovatie: hoe versnel je de organisatie in denken en doen?

Al weken loop je rond met een briljant idee voor een nieuw platform, digitale propositie of een fantastische app. Maar hoe krijg je het van idee naar concept? En hoe krijg je de rest van het bedrijf mee? Oftewel: hoe versnel je de organisatie in denken en doen?

Veel goede ideeën halen het niet. Niet omdat ze niet goed zijn, maar omdat het ontwikkelen van een concept vaak tussen de bedrijven door gebeurt. Conceptontwikkeling klinkt dan ook zwaar, behoorlijk theoretisch en als iets dat hippe bureaus voor je doen. Heeft het überhaupt wel zin je kostbare tijd te stoppen in het uitdenken van de toekomst in een wereld die steeds sneller verandert?

Hold your horses

Bij het het uitwerken van een concept raak je makkelijk verdwaald in bijzaken en is de kans groot dat je in cirkeltjes gaat lopen. Een helder proces, met duidelijke milestones en afspraken, helpt dit voorkomen. Afgebakende fases en een vaste einddatum zorgen ervoor dat er focus en snelheid is. Daarnaast zorgt een proces ervoor dat je op het juiste moment convergeert, creativiteit gestuurd wordt en alle betrokkenen weten waar ze aan toe zijn. De ervaring leert dat voor het ontwikkelen van een concept het design thinking proces goed past. Als het allemaal zo belangrijk is, hoe moet het dan? Dat leg ik hieronder uit, maar eerst nog even dit…

Niemand is zo slim als iedereen. Ik weet het: balen. Je eigen ideeën en visie voelen altijd zo goed. Toch begint alles met het opstellen van een team. Kies je teamleden op basis van hun specialisme. Een IT-manager kijkt anders naar de wereld dan een marketeer. De kansen, bedreigingen en mogelijkheden die zij zien verschillen en zorgen voor een compleet beeld. Daarnaast zal het zwaartepunt van hun inbreng en ideeën ergens anders liggen. Strategie komt maar deels van boven, de invulling gebeurt binnen alle afdelingen van een bedrijf. Waarborg dit – waar mogelijk – binnen het team.

Met een team achter je is het tijd om aan de slag te gaan! Reken erop dat je ongeveer tien weken doorlooptijd nodig hebt, met vijf fasen die allemaal ongeveer twee weken duren.

Start – Discover: Stap uit je bubbel

Het begint met onderzoek. Waar lopen klanten tegenaan en wat vinden je collega’s?

Ga met ze praten! Achterhaal wat ze drijft, waar hun problemen liggen en wat zij als mogelijke oplossingen zien. Het verbreedt je blik en (minstens net zo belangrijk) het onderbouwt de keuzes die je maakt en helpt ze later intern te verkopen.

Tip: spiek ook eens bij anderen: hoe doen je concurrenten het (hier en in bijvoorbeeld Australië)? En wat kun je leren van bedrijven uit andere markten?

Week 2 – Define: Somewhere over the rainbow

Nu je weet wat de behoeften en mogelijkheden zijn, is het tijd om je eigen ambitie helder te krijgen. Ga in discussie met je team om scherp te krijgen wat je wil bereiken met je nieuwe (digitale) product of dienst. Waar moeten we over drie jaar staan? Wat gaan we oplossen en voor wie? Het is niet erg als je de oplossing nog niet hebt, die volgt wel. Belangrijk is nu om voor ogen te krijgen wat je wil bereiken.

Tip: kijk ook eens welke beren er op de weg zijn: wat staat jullie succes in de weg? Inderdaad, behoorlijk negatief maar het zorgt er wel voor dat mogelijke risico’s snel getackeld kunnen worden. Door de risico’s te vertalen in manieren hoe deze te elimineren, volgt alvast een eerste stap richting de oplossing. 

Week 4 – Ideate: Post-it hier, post-it daar

Met verhelderende inzichten, een visionaire ambitie en duidelijke doelstellingen is het team more than ready om met oplossingen te komen. De meeste teamleden zullen niet dagelijks bezig zijn met het neerzetten van een nieuw concept. Geen probleem: er bestaan tientallen oefeningen om van inzicht richting ideeën en uiteindelijk concepten te komen. Het toverwoord? Goed georganiseerde workshops. Dit biedt de structuur en veiligheid die creativiteit nodig heeft. En post-its, heel veel post-its.

Tip: probeer het gouden ei niet in één workshop te leggen. Gebruik 2 of 3 sessies verdeeld over een periode van twee weken. Dit geeft je de tijd en ruimte om erover na te denken en er bij het koffiezetapparaat nog eens over van gedachte te wisselen.

Week 6 – Concept: Act fast. Fail fast

Zet niet al je geld in op één paard. Zorg dat er uit de ideation fase een aantal mogelijke oplossingsrichtingen komen die je kunt uitwerken in een conceptversie. Naast een heldere formulering van het concept is het ook tijd om het toetsen op feasibility: klopt het verdienmodel en is het technisch wel haalbaar? Heb je de begroting sluitend en zijn jullie nog steeds enthousiast? Zet de overgebleven concepten om in prototypes. Timebox de tijd die je aan het maken van de prototypes mag besteden: tijdens de sprintmethode van Google krijg je hier bijvoorbeeld maar één dag voor.

Tip: het hoeft niet mooi, het mag (of moet zelfs) lelijk: Maak een simpele website, advertentie of teken een wireframe op papier. De mogelijkheden zijn eindeloos!

Week 8 – Validate: Echte klanten. Echte feedback

Doel is nu om je prototypes te toetsen, doordat je er relatief weinig tijd in hebt gestoken is het makkelijker om een concept los te laten bij gebrek aan succes. Laat echte klanten je prototypes gebruiken en observeer en vraag wat zij ervan vinden. Lost het de problemen op die je voor ogen had? Snappen klanten het en zitten ze erop te wachten? De feedback die je tijdens deze fase ontvangt kan je soms dwingen één of twee fases terug in het proces te gaan. Dit is niet erg, het zorgt ervoor dat je concept scherper en beter wordt.

Week 10 – Aan de bak!

Met een beetje geluk hebben jullie nu een goed uitgedacht en getoetst concept. Uiteraard staat het nog niet live en is er nog veel te doen. De vervolgstappen die je nu moet gaan nemen zijn afhankelijk van verschillende factoren. Moet je er bijvoorbeeld intern nog mee de boer op? In dat geval is het misschien nodig om het concept uit te werken in een conceptpresentatie. Wil je direct beginnen met het implementeren van je concept dan is het wellicht verstandig om te starten met het maken van een roadmap.

Zo werk je structureel door richting realisatie want alleen als je concept of idee ook echt werkelijkheid wordt, vindt er verandering plaats. Dat hoeft niet in een keer perfect te zijn: lang leve het internet, je kunt als je live bent rustig doorwerken en je product / dienst verder optimaliseren en nieuwe functionaliteiten toevoegen. Live gaan gaat dus boven perfectie.

Maar wat je volgende stap ook is, je hebt een doordacht en gevalideerd concept dat wordt gedragen binnen verschillende afdelingen van je organisatie. Dit geeft je alle ingrediënten om gas te geven en te gaan versnellen!