eDay: ‘Het internet heeft Brexit en president Trump tot een harde realiteit gemaakt’

Emerce eDay, op donderdag 11 oktober, is het jaarlijks terugkerende evenement waarin Emerce de grenzen oprekt en iets verder kijkt dan het digitale domein. De komende weken stellen we je de sprekers aan je voor. Vandaag: Andrew Keen.

eDay 2018 opent met de angry young man Andrew Keen, die in zijn boek How to Fix the Future vijf strategieën toelicht om de digitale toekomst veilig te stellen. Dat is een breuk met het verleden, want jarenlang predikte de Brit tegen de nevenkanten van de digitale revolutie.

Keen is geen onbekende in de Nederlandse techwereld. Enkele van zijn boeken zijn in het Nederlands vertaald. Hij is bijna een vast ritueel tijdens het voorjaarscongres The Next Web. Op het podium kan hij, vaak met een glas in de hand, snel aversie opwekken.

Ondernemend criticaster noemt hij zich zelf en niet te beroerd om te erkennen dat hij er ook wel eens helemaal naast zit. Hij voorspelde bijvoorbeeld de ondergang van Facebook.

Keen komt uit een familie die in lompen handelde en haalde zijn master in de politicologie aan de Universiteit van Berkeley.

Maar hij stond niet alleen maar aan de kantlijn. In 1995 zette hij, met steun van Intel en SAP, Audio Café.com op, dat kwaliteitsmuziek op internet wilde zetten. Vijf jaar later was het bedrijf ter ziele. Daarna werkte Keen onder meer bij Pulse 3D, Santa Cruz Networks, Jazziz Digital en het door hemzelf in 2005 opgerichte AfterTV.

Hij brak in 2005 door met een geruchtmakend boek over de gevaren van internetbedrijven die weliswaar gelijkheid en kennis voor iedereen beloofden, maar toch vooral bezig waren met geld verdienen. De bestseller The Internet is Not the Answer (2015) borduurt op dat thema voort: Keen geloofde niks van de utopische beloften als ‘gelijkheid’ en ‘democratisering’, die door de digitale revolutie en sociale media binnen handbereik zouden komen.

Na de onthullingen over Cambridge Analytica en de beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen door Russische trollen, lijkt er wel wat meer waardering te komen voor de provocerende doemscenario’s van Keen. ‘Er gaan dingen aankomen waar Cambridge Analytica bij in het niet valt,’ vertelde hij eerder dit jaar aan Vrij Nederland. ‘Wat ons nog te wachten staat zijn privacy-hacks van gigantische proporties, die we nog niet kunnen overzien. Mondiale gegevensfraude waar landen en hele overheden bij betrokken zijn. Poetin spendeert miljoenen per jaar om mensen in te huren om leugens te vertellen op Facebook. Er zullen staten komen die hun burgers gaan afrekenen op wat ze wel of niet doen. En dat terwijl we overheden juist nodig hebben om bedrijven te reguleren.’

Keen erkent dat ook hij niet immuun is voor de verslavende werking van het internet. Maar hij vindt Facebook en Instagram ‘gewoon heel annoying’. ‘Ik word kwaad als ik zie hoe zo veel jonge mensen die hier vatbaar voor zijn, hun leven erdoor laten beheersen. En ik ben ook kwaad om hoe social media, zoals we inmiddels allemaal weten, Brexit en president Trump tot een harde realiteit hebben gemaakt.’

Keen denkt niet dat we de toekomst compleet kunnen fixen. Tegen Vrij Nederland: ‘Maar we moeten serieuze pogingen gaan ondernemen ermee te beginnen. Het grootste gevaar is dat we het opgeven en zeggen ‘we kunnen er toch niets meer aan doen’. Dan heeft de digitale revolutie ons voorgoed in de greep.’

Emerce eDay vindt plaats in de Kromhouthal in Amsterdam Noord. Tickets hier.