Nederlandse start-ups op de CES in Las Vegas: wie viel op?

De Consumer Electronics Show in Las Vegas van 2022 vond vorige week plaats. Zo’n 1000 start-ups vochten om aandacht. In die menigte sprongen de Nederlanders er positief uit: veel CES Awards! Dit waren de bedrijven die mij opvielen.

Ook dit jaar zijn we als Nederland mede dankzij Techleap.nl goed vertegenwoordigd met ons start-up-paviljoen op de CES. Er zijn 50 Nederlandse start-ups en 20 scale-ups die zich op Amerikaanse bodem presenteren. Het verkrijgen van voldoende tractie in de Verenigde Staten is erg belangrijk voor een volgende financieringsronde en schaalgrootte in het algemeen.

Nederland op de CES

Sommige start-ups zijn met name op zoek naar financiering, terwijl anderen zich focussen op partnerships. En reguliere business is natuurlijk ook gewoon welkom. In 2010 zijn wij zonder ondersteuning naar de Verenigde Staten vertrokken om Symbaloo in het Amerikaanse onderwijs te introduceren. Geweldig dat er nu zoveel hulp en steun is en dat al deze bedrijven zichzelf tussen de 1.200 standhouders kunnen profileren op het grootste tech-evenement van de wereld!

Maar Nederland is er niet alleen. Frankrijk, Duitsland, Groot Brittannië, etc. – oftewel: bijna elk welvarend land – is hier vertegenwoordigd tussen meer dan 750 start-ups. Allemaal hebben ze hoge verwachtingen, en vaak ook terecht. Immers, de gehele techwereld is hier vertegenwoordigd en opzoek naar nieuwe, andere of betere ontwikkelingen. Er zijn een paar afzeggingen in verband met COVID, maar dat mag de pret niet drukken.

Controle hebben, houden en geven

Controle, dat is voor Peopleflows iets heel logisch, want gezichtsherkenning ter beveiliging van vertrouwelijke of waardevolle documenten is het product. Maar hoe verwoord je dit en maak je het begrijpelijk voor mensen die niet dagelijks met documentbeveiliging te maken hebben. Het is niet makkelijk om tussen dit geweld opgemerkt te worden. Zeker niet als je opgegroeid bent in Nederland, waar bescheidenheid een deugd is.

Vergeet het dan maar in de Verenigde Staten: als je zelf niet zegt dat je de beste bent, wie doet het dan wel? Dat begreep Mohammed Ali heel goed met “I am the greatest”, want een Amerikaan begrijpt niets van bescheidenheid. Dus zeg wie je bent, waarom je de beste bent en hoe je gaat zorgen dat het gaat lukken. Inmiddels woon ik hier al twaalf jaar en voel ik me helemaal thuis in deze zienswijze. Of zoals de Duitsers zeggen: “Bescheidenheit ist eine Zier, aber weiter kommt Mann nur ohne ihr” (oftewel: bescheidenheid is een mooi iets, maar alleen zonder kom je verder).

Vaak werkt het omgekeerde ook goed, dus voor Peopleflows zou je kunnen laten zien wie niet binnen mag: lokaal of internationaal minder geliefde mensen. Would you let him in? President Trump als visuele en een genuanceerde body-copy Impact en discussie verzekerd!

Gereed product bestaat niet

De meeste van de start-ups in Las Vegas hebben hun product in meer of wat mindere mate op orde. Waarbij ze allemaal al weten wat de volgende versie zal brengen. Oftewel: een product is nooit af en kan altijd beter. Dus een zo genaamde “gereed product” bestaat niet. Waar het vooral om gaat is of het goed genoeg is om je door de volgende fasen te leiden. Daarom verstellen alle CES-gangers dat ze bezig zijn met de volgende versie. Bijzonder is ook de stress om een product aan de andere kant van de oceaan te presenteren. Doet het internet het wel en goed genoeg en werken alle fysieke componenten na een lange reis?

Launching customer(s)… maar wel de juiste

Het hebben van een launching-klant is het eerste bewijs dat een product verkoopbaar is en dus meerdere kopers kan aantrekken. Ik zeg bewust “kopers” want alleen dan telt het als een klant. Trials of development partners zijn van een lagere orde. Met een betalende klant valideer je de prijszetting, oftewel je eerste bewijs dat een onderneming of persoon het geld ervoor wil betalen. Maar als je overspoeld wordt met launching customers kom je onherroepelijk de vraag van exclusiviteit tegen. Wij willen graag met je in zee gaan, maar wel exclusief.

Dat is een moeilijk vraagstuk waar Ocean Grazer voor staat, want vrijwel alle windmolenparken, dus ook die in Amerika, willen de opslagoplossing van elektriciteit op zee die zij ontwikkeld hebben. Daarmee kan je de overcapaciteit tijdens veel winddagen gebruiken als er minder wind is. Briljant, mag je wel zeggen, en dus wil iedereen vooraan in de rij staan. Een luxeprobleem dat wel om de juiste aanpak vraagt, maar daar zijn deze Groningse ondernemers wel tegen opgewassen. Nuchter als ze zijn weten ze zeker dat ze de wind in de rug hebben en alle troeven in hun handen. Inmiddels hebben ze gemeld dat ze angel-geld opgehaald hebben. Go for it!

Klein denken kan wel degelijk lucratief zijn.

Alle bedrijven zijn schaalbaar, maar het gaat om de mate waarin. Oftewel: wat zijn de meerkosten van 1000 extra gebruikers? Die kan je afzetten tegen de opbrengsten en de kosten van acquisitie, waardoor je een onderneming financierbaar maakt. In de praktijk is dit vaak moeilijker dan het hier staat, omdat er nog veel meer factoren een invloed hebben op inkomen en kosten, terwijl de kosten van acquisitie op termijn altijd stijgen na een verzadiging van de autonome groei.

NOWI heeft een 3 mm × 3 mm energy harvesting power management-IC gemaakt: mooie termen voor een heel kleine ‘chip’ die de batterijen van de apparaten bijlaadt door energie te onttrekken aan energiebronnen in de omgeving. Dus gewoon nooit meer de batterij vervangen!

De meeste CES Awards voor Nederlandse start-ups

Het aantrekken van de juiste hoeveelheid geld om je volgende mijlpaal te halen is waar het uiteindelijk om gaat. Vraag je te veel, dan ga je het waarschijnlijk niet krijgen. Vraag je te weinig, dan zit je te snel met een volgende investeringsronde die vaak moeilijker is omdat je de mijlpaal niet hebt gehaald. De juiste hoeveelheid kapitaal aantrekken met duidelijke verwachtingen en minimale prestaties is dus belangrijk.

Deze minimale prestaties zijn voor de investeerder natuurlijk minder gunstig, maar je kunt je huid maar een keer verkopen. Met name de scale-up-groep heeft hier mee te maken, en dan helpt het natuurlijk als je een CES Award hebt gewonnen. Voor alle duidelijkheid: deze prijzen worden niet alleen toegekend aan start-ups, maar de grote ondernemingen dingen ook gewoon mee.

Nederland had de meeste Awards, dertien om precies te zijn, en twee keer zoveel als het tweede Europese land. Felicitaties en complimenten voor het harde werk van alle begeleiders!

Complete team

Ook hier gaat het niet om het individu, maar om het team. Is het samen op alle punten sterk genoeg en kan het de totale onderneming op de weg naar succes zetten? Veel start-ups onderschatten het belang van de compleetheid van een team. Op alle cruciale posities een voldoende of meer dan voldoende gekwalificeerd persoon hebben is echt van belang.

Ondernemen is te vergelijken met teamsport: je moet van alle disciplines iemand aan boord hebben zodat je bij veranderende omstandigheden je strategie kunt aanpassen en daarmee je opstelling. Dit geldt voor de kennis en ervaring, maar ook voor de mentaliteit. Te veel start-ups bestaan uit optimisten – zoals ikzelf – die altijd de zonnige kant van de toekomst zien. Een behoudend persoon of zelf pessimist in het team zorgt voor het benodigde evenwicht.

Mijn gesprekken op de CES zijn te beperkt geweest om hier inhoudelijk iets over te zeggen. Wat wel duidelijk was, was dat een tiental ‘ondernemers’ uit Nederland er niet waren. Misschien maar goed, want ondernemen is voor doorzetters die niet bij een beetje tegenwind afhaken.

Design en communicatie

Op de CES staat Selina Tirtajana met Jawsaver, dat ervoor zorg dat je stopt met knarsetanden. Heel verleidelijk om daar in communicatie een grap over te maken. Echter, voor de mensen die het betreft is dit zeker geen grapje. Het is een mooi product waarbij je door middel van oordopjes continu je kaakbewegingen in de gaten houdt. Goed en helder uitgelegd zonder al te veel flauwe woordspelingen.

Dit is altijd het moeilijkste en meest ongrijpbare stuk. Ik heb me hier al veertig jaar in gespecialiseerd, maar gebruik nog steeds woorden als “dat voelt goed” of “het voldoet volledig aan de briefing”. Als de briefing niet goed doordacht was, is het nog steeds niet goed! Je moet durven te vertrouwen op je intuïtie en daar ook echt voor gaan. Want alles dat je maar een beetje doet mislukt sowieso en tweede kansen worden in de start-up-wereld maar zelden gegeven. Iets in één keer goed doen vraagt om impact en originaliteit om zo de verrassing en het succes groter te maken. Dus spring van die hoge rots met een “no guts, no glory”-mentaliteit. Focus op impact verhoogt je succeskansen.

Internationalisering is een must!

Wereldberoemd zijn in Nederland is gewoon te klein om mee te doen. Vraag het maar aan Hyves dat het na een mislukte overname van de Telegraaf al snel moest afleggen tegen Facebook. Nederland is nog geen 1% van de wereldbevolking. Natuurlijk doen we het economisch ver boven gemiddeld, maar zijn we veel te klein om succes te claimen. Je moet internationaliseren en dat doe je in dit digitale tijdperk per taalgebied.

De Engelse taal is daarbij het meest relevant en dus is de keuze om in de Verenigde Staten succesvol te worden de juiste. De internationalisering van Symbaloo heeft ervoor gezorgd dat 70% van ons verkeer uit de Verenigde Staten komt, mede omdat we ons gefocust hebben op de nichemarkt van educatie en niet de Nederlandse propositie van Startpagina. Dan waren we waarschijnlijk mislukt, omdat die missie te groot was en de vergelijking met ons Nederlandse succes mank gaat.

Dus, iedere Start-up die hier op de CES is maakt in principe een goede keuze. Maar alles hangt af van timing: ben je er op het juiste moment? Oftewel: heb je alle start-up-kwalificaties op orde en is je verhaal compleet genoeg om de juiste contacten te leggen? We gaan het volgen!

Een goed idee ligt voor de hand, maar excellente uitvoering maakt succes

Alle ramen van grote kantoorgebouwen gebruiken als videowand is wat Videowindow als idee had. Goed idee, maar vooral chapeau voor de uitvoering, die zelfs in een stad vol verlichte billboards als Las Vegas hoge ogen zou gooien. Het gebruiken van een kostenpost en die veranderen in een profit center is wat de uitvoering bijzonder maakt, en daarmee financierbaar. Misschien nog een minimumgarantie van een grote mediapartij erachter zetten zodat de laatste financiële belemmering weggenomen wordt? Echt een product dat hier in de Verenigde Staten zijn weg kan vinden, en goede keuze om hier in Las Vegas aanwezig te zijn. Er zijn tenslotte genoeg wolkenkrabbers in de vele grote steden. Downtown komt zo (letterlijk) in een ander licht te staan.

De cirkel rond

We kennen allemaal de Lion King van Disney met daarin de “circle of life”. Deze was behoorlijk in de war gestuurd omdat wij als mensen een verbruikseconomie hebben gecreëerd. Dat einde komt zo langzamer hand in zicht en we begrijpen dat we zorgvuldiger moeten omgaan met afval dat eigenlijk geen afval is. Als je weet wat erin gaat, weet je ook wat er overblijft. Circularise heeft een systeem gebouwd dat van producten de gegevens bijhoudt over waar het vandaan komt en certificeert onder andere de CO2-voetafdruk en andere data. Dat is niet alleen erg belangrijk voor het recycleproces, maar ook voor de bewijsvoering van de milieuvriendelijkheid van de productie ervan.

Als de hersenen een geheugen steuntje nodig hebben

De Tovertafel helpt mensen met dementie de functie van signalering en actie te heractiveren. Door simpele acties te vragen in een game-achtige omgeving help het dementie-patiënten functies in hun hersenen actief te maken, waardoor ze bijvoorbeeld weer begrijpen dat als je dorst hebt en glas water moet drinken, je dan ook het glas voor je inderdaad moet oppakken om er een slokje uit te nemen.

Het is een interactieve projector die je boven een tafel hangt. Als er dan bijvoorbeeld boombladeren op geprojecteerd zijn moet je die eraf vegen. Deze handeling activeert het initiërende gedeelte van de hersenen en helpt daarmee andere acties weer te herkennen. Mooie techniek met een prachtige oplossing voor een erg dankbare doelgroep.

Praten met je digitale alter ego

Met de 2D en 3D augmented en VR-technologie van TEKLE kun je hele steden vormgeven of ontwerpen voor een zo realistisch mogelijke weergave van de toekomst. Maar je kunt ook met een avatar van jezelf in gesprek gaan. Misschien wel een mooie oplossing voor het grote lerarentekort in de Verenigde Staten. Maak van één superdocent een avatar en laat hem aan iedereen op dezelfde wijze het curriculum uitleggen, dan kunnen fysieke leraren focussen op het coachen en het tempo bepalen van de studenten of leerlingen. Dat zorgt dat iedereen op gelijk niveau les kan krijgen en achterblijvers extra ondersteuning krijgen. Dit is maar een van de vele mogelijkheden, omdat ik altijd vanuit het onderwijs denk. Maar the sky is the limit!

Voor je favoriete geur ga je naar een geurreukerij

Je persoonlijk geur samenstellen uit 25 geuringrediënten is nu mogelijk. Je kunt precies aangeven hoeveel je van welk ingrediënt wilt toevoegen en daarmee maak je een geur volledig in lijn met jouw voorkeur. Op dit moment doen grote parfumeriehuizen er weken over om de nodigde samples te maken voor de nieuwe collecties. Met de geurmixer van Scentronix kun je dat terugbrengen tot enkele uren. Maar ook winkels die hun klanten de mogelijkheid geven hun eigen persoonlijk geur te ontwikkelen met behulp van kunstmatige intelligentie lijkt een goede mogelijkheid. Net zo goed als je gaat wijnproeven, kun je ook gaan geurtesten.

Over de auteur: Klaas Lameijer is CEO van Symbaloo.

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws binnen je vakgebied? Volg Emerce dan ook op social: LinkedIn, Twitter en Facebook.