Hoe games en apps kunnen helpen het coronavirus te bestrijden

In 2017 werd tijdens Lowlands onderzoek gedaan naar de verspreiding van een kunstmatig virus onder de deelnemers. Met de LowlandZ app begaf Patiënt Zero, de eerste drager van het virus, zich onder de aanwezigen. Het virus zat in de app verwerkt. Wanneer een deelnemer die dezelfde app geïnstalleerd had op zijn smartphone binnen een bepaalde afstand en gedurende een bepaalde tijd in de buurt was van Patiënt Zero werd het virus overgedragen aan de medespeler. Met het coronavirus om de hoek een zeer interessante case.

Doel van het onderzoek was om in kaart te brengen hoe en hoe snel het virus zich verspreidde onder de deelnemers. In totaal deden 8.000 spelers mee. Het onderzoek leverde een schat aan informatie op. Nooit eerder was op een dergelijke manier inzichtelijk gemaakt hoe een virus zich verspreidde. Er waren en zijn verder nog steeds slechts wiskundige modellen. 

Hoe het ‘doemvirus’ zich verspreidde tijdens Lowlands 2017.

De wens was om dit onderzoek te herhalen op grotere schaal tijdens de eHealth week in 2018. Beginnend met Patiënt Zero, een topambtenaar van het ministerie van VWS, die tijdens de eHealth week door Nederland zou reizen zou een meer realistisch scenario gesimuleerd kunnen worden. Om privacyredenen is dit plan nooit uitgevoerd. 

Corona

Met het coronavirus in aantocht vroeg ik mij af wat de betekenis van de LowlandZ app voor onze gezondheid zou kunnen zijn. Het gevoel dat wij er veel meer mee hadden kunnen doen bekroop mij. Vooral ook omdat een vervolgonderzoek nooit uitgevoerd is bij gebrek aan financiering. 

Laten we het eens omdraaien. Stel alle Nederlanders krijgen de beschikking over de LowlandZ app. Zodra de eerste coronapatiënt of drager van het virus zich meldt wordt het virus in de app geactiveerd. De afstand die nodig is om het virus over te dragen wordt ingesteld, alsmede de tijd die nodig is voor overdracht. Daar zijn inmiddels al schattingen over bekend bij de WHO. Registratie van de gebruikers vindt anoniem plaats, maar de gegevens van de gebruiker zijn via diens telefoonnummer wel op een centraal meldpunt bekend. Op dat centrale meldpunt kan vervolgens gezien worden welke landgenoten in contact zijn geweest met de virusdrager. Dit kunnen gewoon passanten zijn op straat, in het openbaar vervoer, op kantoor of anderszins. Die personen worden via een pushbericht geïnformeerd. Passende maatregelen kunnen genomen worden, gericht advies kan gegeven worden, allemaal via de app en binnen de incubatietijd. Zou daarmee verdere verspreiding van het coronavirus voorkomen kunnen worden? Onder de gegeven omstandigheden lijkt het mij de moeite en kosten van het onderzoek waard. 

Nederland kan hiermee voorloper worden op het gebied van gezondheidszorg en preventie en wellicht de wereld behoeden voor een eventuele pandemie. Groter dan de Spaanse griep die begin vorige eeuw vele slachtoffers heeft gekend, maar waar nu niet meer over gesproken wordt. Mijn grootmoeder heb ik nooit gekend, mijn moeder was wees als gevolg van diezelfde Spaanse griep. 

Nog meer?

Al meer dan elf jaar wordt Foldit wereldwijd gespeeld. Meer dan 240.000 spelers hebben gewerkt aan meer dan 1690 puzzels om eiwitstructuren op te vouwen. Daarmee leveren zij een essentiële bijdrage aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen of stoffen die toxische chemicaliën kunnen afbreken. Een doorbraak is dat Foldit Players recent een zogenaamd ‘de novo’ eiwit hebben ontworpen, een eiwit dat niet gebaseerd is op de structuur van natuurlijke eiwitten.

Tijdens een Op1 uitzending vorige maand werd UNMASK aangekondigd, een citizen science spel waarmee Nederlandse onderzoekers geholpen worden om een vaccin tegen lymfklierkanker te ontwikkelen. Het is inmiddels bekend dat door middel van citizen science spellen de doorlooptijd van een wetenschappelijke ontwikkeling met een factor dertig kan versnellen. 

Op dit moment spenderen diverse farmaceutische bedrijven miljoenen aan het ontwikkelen van een vaccin tegen het coronavirus. Zo ontving Inovio Pharmaceuticals voor de samenwerking met het Chinese Beijing Advaccine Biotechnology een donatie van $ 9 miljoen van de Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI). Sinds de WHO heeft aangekondigd het onderzoek naar de diagnose, een vaccin en therapie tegen het coronavirus te willen versnellen duiken vele andere farmaceutische en biotechnologie bedrijven er nu op. Iedereen wil een graantje meepikken, hetzij door mee te varen op de stroom aan publiciteit of om de eerste te zijn met een vaccin en daardoor spekkoper.

Wie wordt er vergeten? De creatieve sector, niet uit op winstbejag, maar op het gewin van de wereldbevolking, met medewerking van de wereldbevolking. Helaas ontbreekt het de creatieve sector aan de financiële middelen. Waarom doet de WHO geen beroep op deze sector? 

Of de farmaceutische industrie?

Johnson & Johnson stuurde onlangs dit bericht de wereld in:

Johnson & Johnson (NYSE: JNJ) Jan 29: today announced that it is mobilizing resources at its Janssen Pharmaceutical Companies to launch a multi-pronged response to the novel coronavirus (also known as 2019-nCoV or Wuhan coronavirus) outbreak. As part of this work, the Company has initiated efforts to develop a vaccine candidate against 2019-nCoV and broadly collaborate with others to screen a library of antiviral therapies. Identifying compounds with antiviral activity against 2019-nCoV may contribute to providing immediate relief to the current outbreak.

Als er nou eens samen met de creatieve sector snel een spel gemaakt zou worden om die bibliotheek met antivirustherapieën te screenen, zou de oplossing dan niet veel sneller gevonden worden? Zeker wel, de bewijzen zijn al geleverd door citizen science spellen als Foldit én tijdens Lowlands 2017…

Over de auteur: Rene Luigies is general manager bij Games for Health Europe.