De invloed van generatieve AI op Google en Bing in 2024

Dat AI gaat veranderen hoe zoekmachines werken is duidelijk. Behalve de interne algoritmes verandert ook de presentatie van de resultaten: ‘snippets’ worden belangrijker.

AI gaat een (nog) grote(re) invloed hebben op de manier waarop zoekmachines werken in 2024. Niet alleen de interne processen van zoekmachines worden verder verfijnd, ook de manier waarop informatie wordt gepresenteerd gaat op de schop. Dit laatste blijft helaas onderbelicht wanneer het over generatieve AI gaat. In dit artikel vind je hierover daarom meer inzicht.

De invloed van AI op de zoekresultatenpagina’s

AI ‘bedreigt’ of ‘biedt nieuwe mogelijkheden voor’ SEO aan twee kanten (het is maar hoe je het bekijkt).

1. AI zorgt ervoor dat interne processen van bureaus die zoekmachinemarketing aanbieden worden versneld. Dit scheelt in interne kosten die worden gemaakt om bepaalde diensten aan te bieden.
2. AI gaat ervoor zorgen dat het resultaat van deze processen op een andere manier wordt beloond. De zoekresultatenpagina’s van zowel Bing als Google gaan er anders uitzien, waarmee – zoals het er nu uitziet – de nummers 1, 2 en 3 van de zoekresultaten nog meer worden beloond.

Er wordt veel aandacht geschonken aan de kant van generatieve AI  waarbij de bedreiging (of de kans) aan de zijde van de processenvan het SEO-bureau zit (denk aan ChatGPT). Aan de kant van de resultaten van het werken aan SEO liggen er echter bedreigingen en kansen van een ander type op de loer.

Is dit een verrassing?

Nee. Het ligt in het verlengde van de jarenlange trend waarbij de gemiddelde CTR vanaf de zoekresultatenpagina naar aanbieders van content (websites) lager en lager wordt. Google wil dat de zoekresultatenpagina het eindstation van de zoeker is. Zoek maar eens naar vacatures, hotels, vluchten of vakantiewoningen in Google. Het is bijna onmogelijk om naar een website te gaan. Zie onderstaande cijfers (van Advanced WebRanking – international – desktop).

Gemiddelde CTR’s in september 2015 per organische rankingpositie: 1 – 34,96 procent; 2 – 19,10 procent; 3 – 11,59 procent; 4 – 8,06 procent; 5 – 5,77 procent.

Gemiddelde CTR’s in oktober 2023 per organische rankingpositie: 1 – 31,12 procent; 2 – 14,94 procent; 3 – 8,67 procent; 4 – 5,74 procent; 5 – 4,12%.

Samenvattend is te zien dat de totale CTR voor top-10 resultaten in oktober 2023 74,41 procent was, terwijl die in september 2015 nog 93,30 procent was. Dat is dus een erg grote afname in het aantal bezoekers dat Google doorgeeft aan de organische resultaten en tegelijkertijd toont dit de intentie van het bedrijf aan: of je klikt op een advertentie, of je klikt op een resultaat van Google zelf (in de specifieke branches waar ze aanwezig zijn met een eigen aanbod). Elders gaf ik al een overzicht van gemiddelde CTR’s vanuit Google. Dit nieuws is in lijn met andere recente nieuwsberichten over Google en mogelijke antitrust-klachten.

Per wanneer kunnen we deze veranderingen verwachten?

Snel. Deze verandering zal naar verwachting in 2024 worden uitgerold, al hebben de zoekmachines logischerwijs geen tijdlijn naar buiten gebracht. Zo heeft Bing recentelijk (vanaf 15 november 2023) een nieuwe update gelanceerd waarbij de snippets op de zoekresultatenpagina mogelijk worden herschreven. Wat we natuurlijk al weten is dat Bing.com, ook in Nederland, al is veranderd van look and feel. Dit kan mogelijk een voorbode zijn voor hoe Google het ook voor ogen heeft.

Wat heeft dit voor invloed op het resultaat van SEO?

Dit gaat een enorme invloed hebben op het resultaat van SEO. Wat Google heeft gepresenteerd als de plannen voor 2024 is het SGE (Search Generative Experience) is een vernieuwde zoekresultatenpagina waarbij de top-3 resultaten worden aangevuld met een snippet gegenereerd door Bard (de versie van ChatGPT van Google).

Zoals het er nu uitziet vormt dit een kans voor SEO-specialisten om meer uit de snippets te halen wanneer een top-3-positie wordt bereikt voor een zoekterm met een informatieve intentie.

Wat doet dit voor de waarde van SEO?

SEO zal niet snel significant in waarde verminderen. De reden? Een zoekmachine is niet houdbaar met enkel advertenties of een aanbod van Google zelf. De kwaliteit van het aanbod van advertenties is over het algemeen lager doordat hier een stukje monetaire marktwerking in zit. Immers, een algoritme dat enkel is gericht op de kwaliteit van content hoeft dat commerciële aspect niet mee te wegen.

Google móet de zoeker sneller bieden waar hij of zij naar op zoek is. In deze tijd kun je niet meer verwachten van zoekers dat ze voorbij de top-5, top-10 of zelfs op pagina 2 van Google zoeken waar ze naar op zoek zijn. Er zijn simpelweg te veel alternatieven voor Google gekomen. Denk aan ChatGPT voor informatieve content, TikTok voor de jongere doelgroep en natuurlijk de wederopstanding van Bing. Een interessante statistiek om dit te onderbouwen: Google zit op het laagste wereldwijde marktaandeel in één jaar tijd. Bing zit op het hoogste wereldwijde marktaandeel in tien maanden tijd.

De percentages liggen wellicht ver uit elkaar, maar ook met ChatGPT zag je dat de mondiale adoptiesnelheid extreme proporties heeft. Een grote bedreiging voor Google zullen altijd de alternatieven van Google zijn. Dit hoeft niet per se in de vorm van een traditionele zoekmachine te zijn: alles is een zoekmachine als je ermee naar informatie kunt zoeken.

Over de auteur: Ralf van Veen is free-lance SEO-specialist via Ralfvanveen.com.