Elon Musk: ‘Stomste wat je kunt doen is autofabrikant worden’

Tijdens SxSW bleek weer eens dat Elon Musk een ondernemer uit de bovencategorie is. Toch bouwde hij zijn bedrijven zonder businessplan, en zag hij ze bijna failliet gaan. Het verschil met gewone stervelingen: Musk bouwt bedrijven voor de verre toekomst, niet voor vandaag. En dat met zijn angst voor de opkomst van AI.

Tijdens SxSW 2018 is duidelijk: Elon Musk is één van de meest bewonderde uitvinders, ontdekkers en ondernemers ter wereld. Musk zelf kan het allemaal niet veel boeien. Bij zijn opkomst in een groot theater, waarvoor je uren in de rij moest staan, probeert hij een ‘grappig’ dansje. Het voelt wereldvreemd. Dat dansje doet hij samen met regisseur Jonathan Nolan (Westworld), interviewer tijdens deze sessie en vriend van Elon.

In een bijna twee uur durend vraaggesprek vertelt Musk over zijn uitdagingen, waar hij stress van krijgt en zijn hoop voor de mensheid. Musk denkt anders, is anders. Hij ontrafelt problemen op een andere schaal. Dit anders denken en werken leidde tot vele succesvolle ondernemingen en organisaties. De meest in het oog springende daarvan is Paypal, en dankzij de verkoop van Paypal het starten van SpaceX en Tesla.

Op jonge leeftijd vertrok Musk naar Silicon Valley om te werken aan een speciale technologie die accu’s een betere capaciteit moest geven voor hernieuwbare energie. Hij had na onderzoek al snel het idee dat hij op dat moment niet veel verder kwam dan een academisch proefschrift. Hij besloot deze studie in de koelkast te leggen en zich volledig op het internet te richten.

Vast in het verkeer

Op de vraag waarom Musk met oplossingen komt zoals het maken van tunnels met het nieuwe bedrijf The Boring Company antwoordt hij dat hij er ooit grappend mee begon als hij weer eens ergens vast stond in het verkeer. Zo vertelt hij ook hoe hij aan SpaceX is begonnen. Hij wilde eigenlijk een broeikas op Mars laten landen en laten zien dat daar leven mogelijk is.

Musk heeft een fascinatie voor menselijk leven buiten onze aarde. Om dit te verwezenlijken, keek hij eerst naar bestaande oplossingen. Hij kwam er al snel achter dat het transport naar Mars een vermogen zou kosten. Als het al zou lukken om een broeikas op Mars te vestigen, en mensen te inspireren om naar Mars te gaan, zou het door de transportkosten onmogelijk zijn om op grote schaal mensen naar Mars te krijgen.

Dit zette hem ertoe aan om zelf raketten te ontwikkelen. Hij onderzocht waarom de huidige raketten zo duur zijn en ontdekte dat de kosten niet in de materialen zitten, maar in het samenstellen van de raket. Zo kwam hij tot de conclusie dat er een oplossing moest komen die herhaalbaar, goedkoop en snel herbruikbaar is. Inmiddels heeft hij met de lancering van ’s werelds sterkste, grootste en herbruikbare raket aangetoond dat hij hierin is geslaagd.

Een auto die mensen echt willen hebben

Tesla richtte hij op omdat hij af wil van C02-uitstoot en zo de verwarming van de aarde wil tegengaan. Volgens zijn beredenering had hij hiervoor een auto nodig die mensen echt wilden hebben. Dat betekende een auto met veel range en een begeerlijk uiterlijk. Die uitgangspunten leidden tot de Roadster, die het merk neerzette en bewijslast gaf aan de levensvatbaarheid van een 100% elektrische auto. Die zagen er tot dan toe veelal onaantrekkelijk uit en hadden een klein bereik.

Gek genoeg heeft Musk voor SpaceX en Tesla geen businessplan gebruikt, vertelde hij. Hij vindt dat die plannen uiteindelijk toch nooit kloppen. Het stomste wat je kunt doen is een raket- of autofabrikant worden, volgens Musk. Hij startte deze bedrijven omdat hij problemen op de lange termijn wil oplossen. Tegelijkertijd scheerde hij met beide bedrijven langs de afgrond. In 2008 kwam extra financiering die nodig was voor de continuïteit van Tesla pas binnen op eerste kerstdag om acht uur ’s avonds, twee dagen voordat het bedrijf failliet zou gaan.

Stress over AI en de Tesla 3

Veel tijd geeft Musk zichzelf niet om hierbij stil te staan. Er zijn twee dingen waar hij wel stress van krijgt: AI die nog veel slimmer wordt dan nu – door hem ‘super digitale intelligentie’ genoemd – en de productie van de Tesla 3, waarvan er al 400.000 besteld zijn, maar die maar moeilijk van de productielijn komt.

De groei van AI is exponentieel en dat is iets waar Musk zich zorgen om maakt. Hij zegt dat mensen vaak veel slimmer zijn dan ze denken en bang worden van het idee dat er straks machines zijn die nog slimmer zijn. Er wordt nog te makkelijk gedacht over AI en de ontwikkeling die het doormaakt.

Het kostte de AlphaGo een klein jaar om de beste Go-speler te verslaan. Dit deed het door met behulp van machine learning miljoenen menselijke zetten te analyseren. Daarna werd AlphaGo Zero ontwikkeld, met veel minder rekenkracht en zonder gebruik te maken van machine learning. De AlphaGo Zero kreeg alleen de spelregels en leerde zichzelf spelen. Het resultaat was verbluffend: na slechts 40 dagen versloeg AlphaGo Zero de AlphaGo 100 keer op rij. Musk geeft met dit voorbeeld aan dat de snelheid waarmee AI evolueert zo groot is, dat het bijna oncontroleerbaar is. Hij noemt ‘super digital intelligence’ gevaarlijker dan nucleaire wapens.

In het bovenstaande schuilt het geheim van Elon Musk: hij leeft niet in het vandaag, maar in het morgen. En als je in het morgen leeft, kun je vandaag de beste oplossingen bedenken voor de toekomst. Daarom wordt Elon Musk terecht gezien als een van de meest vooruitstrevende mensen ter wereld.