-

Gratis e-book: veertig experts over kunstmatige intelligentie

Kunstmatige intelligentie begint op steeds meer dingen in ons dagelijks leven invloed te hebben. Ik sprak met 40 experts over de uitdagingen van de techniek en bracht alle inzichten samen in een gratis e-book.

Een systeem dat je adviseert over je schoenen, de lekkerste kruiden bij een kippetje, of over boeken en films die je op het lijf zijn geschreven: kleine suggesties die het leven makkelijker maken, gebaseerd op informatie die is verzameld door je surf- en/of koopgedrag. Altijd handig, toch?

Alledaagse problemen met AI

Laatst kocht ik een PlayStation voor mijn elfjarige zoon. Samen volgden we de installatie- en aanmeldprocedure. Mijn zoon voerde tweemaal een verkeerd wachtwoord in. Er verscheen een melding dat er onrechtmatig gebruik van de PlayStation werd gemaakt en dat het account zodoende werd opgeschort. Al googelend naar informatie ontdekte ik dat PlayStation met behulp van AI heel goed misbruik kan achterhalen. Het kan zelfs je hele device op slot gooien. Zonder dat je daar ook maar één weerwoord op kunt geven. Geen mens van vlees en bloed aan de andere kant van de lijn om aan uit te leggen dat het geen fraude maar een foutje was. Uiteindelijk lukte het om mijn zoon aan te melden en hij speelt nu volop FIFA.

Irritant, maar relatief onschuldig voorbeeld, zeg je? Doe ik er nog eentje. Mijn moeder, geboren in 1946, hoort bij de eerste generatie gastarbeiders. Ze kreeg een brief van de Belastingdienst met de mededeling dat ze in het datasysteem Fraude Signalering Voorziening (FSV) stond. Als huisvrouw heeft mijn moeder amper iets te maken gehad met de Belastingdienst. FSV voldeed echter niet aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Te veel medewerkers hadden toegang tot het systeem en gegevens werden te lang bewaard. Sommige van die gegevens zijn onterecht opgenomen en weer andere gegevens werden verkeerd gebruikt.

Op 27 februari 2020 werd FSV dan ook uitgezet. Goed dat de belastingdienst die stap heeft genomen, maar de schrik zat er bij mijn moeder en de ongeveer 240.000 andere mensen op die zwarte lijst goed in. Vooral mensen met een migrantenachtergrond kregen zo’n beschuldigende brief. Is dit een voorbeeld van bias in het door de Belastingdienst gebruikte algoritme? De toeslagenaffaire leidde tot een parlementaire ondervragingscommissie en bracht uiteindelijk Rutte III ten val, en wekte mijn onderzoekende interesse.

Gebruik van AI

Hoe eng is het om een robot belangrijkere beslissingen te laten nemen met kunstmatige intelligentie? Waar ligt de grens? Beslissingen over je vervolgopleiding, sollicitatie, salaris, subsidie of je eerste koophuis. Of je wel of niet bevoegd bent om in een vliegtuig te stappen. En wat als de rechtsmacht, politie of defensie volledig vertrouwt op kunstmatige intelligentie? En ook: hoe pak ik zo’n uitgebreid, breed onderwerp aan? Ik besloot om experts uit het veld hun mening te vragen.

We kunnen niet zonder AI en er zitten zeker veel voordelen aan. De vraag is echter of we het voor alles moeten gebruiken. En als we het gebruiken, hoe voorkom je dat er misbruik ontstaat, dat er geen fouten in sluipen en dat je toch altijd in uiterste gevallen terecht kunt bij een mens. Vragen, veel vragen en hopelijk krijgen we gezamenlijk antwoorden.

Experts over AI

Bijna dagelijks verschijnt er een artikel, video, documentaire of paper en maandelijks komt een boek uit over AI. Er is ook steeds meer aandacht voor de ethische kant ervan. Mijn boek is een poging om aan de hand van interviews met experts uit het veld te kijken hoe AI op de juiste, onbevooroordeelde (neutrale) manier kan worden ingezet. Daarom legde ik de experts twee vragen voor:

  • Kunnen we algoritmen inzetten voor het algemene belang, om zo discriminatie en ongelijkheid te bestrijden?
  • Algoritmes nemen steeds meer beslissingen voor ons.Hoe zorgen we ervoor dat dit op een inclusieve manier gebeurt?

Door meerdere experts te bevragen krijg je nieuwe en diverse perspectieven, dat is ook wat je terugvindt in het boek. Het helpt je om een completer beeld te vormen van wat AI met ons doet. De diversiteit aan geïnterviewden is enorm: het raakt echt iedereen. Wat begon als een artikel met 6 a 7 experts groeide uit tot een e-book met wel 40 experts. Als ik meer tijd had genomen hadden we een ebook kunnen samenstellen met wel 100 experts. Gelukkig zien we namelijk dat in heel de wereld veel mensen actief bezig zijn met het nadenken over ethiek en AI.

Conclusies

Er zijn een aantal conclusies die ik trek na de vele interviews. De belangrijkste is wellicht de menselijke kant van AI: mensen zijn partijdig. Daarom moeten we goed nadenken over de inrichting van AI, en het soort data dat we invoeren. Er zijn genoeg verhalen over systemen met een bias op huidskleur, afkomst of geslacht. Mensen maken AI, en je wilt een zo divers mogelijke groep betrekken bij de ontwikkeling.

Je kunt het boek hier downloaden. We hopen dat het een constructieve bijdrage kan leveren aan de belangrijke discussie omtrent inclusieve Artificial Intelligence.

Over de auteur: Erdinç Saçan is Docent & Practor bij Fontys Hogeschool ICT en ROC Tilburg en adviseur en marketeer.

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws binnen je vakgebied? Volg Emerce dan ook op social: LinkedIn, Twitter en Facebook.

Deel dit bericht

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond