Column: Internet dertig jaar later

Het Internet vierde recentelijk haar verjaardag. Sinds een jaar of dertig kunnen reguliere consumenten er eenvoudig gebruik van maken. En meer dan de helft van de wereldbevolking, zo’n 3,8 miljard mensen, doet dat inmiddels. Daarvan woont weer meer dan de helft in Azië; India and China tellen meer gebruikers dan de Verenigde Staten, Japan, Rusland, Duitsland, Engeland en Frankrijk bij elkaar.

Alweer drie jaar geleden verklaarden de Verenigde Naties toegang tot het internet tot een essentieel mensenrecht. Terecht, het internet redt dagelijks mensenlevens en speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol bij de onderlinge coördinatie van vluchtelingen in Syrië.

Die verklaring van de VN gaf ook aan dat overheden zich meer en meer realiseerden hoe belangrijk de toegang tot het net inmiddels is geworden.

Rusland zette sociale media massaal in om de Amerikaanse presidentsverkiezingen te beïnvloeden. In Kashmir was de Indiase regering er als de kippen bij om het internet plat te leggen toen ze haar greep op de afvallige deelstaat probeerde te vergroten.

De wereld van de gemiddelde Fortnite speler stond misschien op z’n kop toen Epic Media, de bedenkers van het spel, heel slim een software update via een zwart gat wist te creëren, maar dat is niets vergeleken met de het belang van het internet voor de vrijheid van meningsuiting. Hier in het westen beschouwen we die als volkomen normaal, iedereen kan online zeggen wat hij wil, maar dat is lang niet overal het geval. In Hong Kong werd de afgelopen maanden heel duidelijk dat dit vanzelfsprekende grote goed ook zomaar weggenomen kan worden. Daar werkten sociale media ineens niet meer. Chinezen kunnen zonder slimme VPN-trucs geen gebruik maken van bijvoorbeeld Facebook.

In Iran is geen messenger als Telegram en moet men het doen met ‘eigen’ apps die volop door de autoriteiten worden gecontroleerd. Zo wordt het oude wereldwijde web steeds meer een verzameling van ‘nationale’ afgeschermde webjes.

Ik behoor tot de laatste generatie die de wereld zonder internet nog heeft meegemaakt. Ik behoor ook tot degenen die ontzettend blij waren dat het bij haar geboorte zoveel dissidenten een stem gaf. Die stemmen worden de komende jaren helaas steeds minder luid. Het wordt dertig jaar later tijd het internet opnieuw uit te vinden.

* Dit artikel verscheen eerder in het novembernummer van Emerce magazine (#174).

Over de auteur: Ruud Hendriks is een van de grondleggers van commerciële radio en televisie in Nederland. Hij is commissaris bij Eyeworks, Theodoor Gilissen Bankiers en lid van de Raad van Advies van o.a (reclamebureau) BSUR en lid van de Raad van Toezicht van het Frans Hals Museum. Daarnaast beheert hij Hendriks.tv.