-

Teveel focus op agile/scrum staat echte innovatie in de weg

Innovatiemethodieken als lean startup, scrum en agile development staan de afgelopen tijd volop in de belangstelling. Deze populaire methodieken lijken van een afstandje op de aanpak van designers (focus op de eindgebruiker, prototyping en continue verbetering), maar door een doorgeschoten focus op snel ontwikkelen en al doende leren, komt de waardering van het voorstellingsvermogen van de designer onder druk te staan. Dit was één van de conclusies van het symposium Panta Rhei, afgelopen vrijdag aan de TU Delft.

Het symposium was georganiseerd door de faculteit Industrieel Ontwerpen, ter inauguratie van vijf nieuwe professoren: Catelijne van Middelkoop (Strange Attractors), Deborah Nas (Sunidee), Jeroen van Erp (Fabrique), Jos Oberdorf (NPK Design) en Roland van der Vorst (FreedomLab). In hun inaugurele redes gaven zij hun visie op design en leiderschap in een veranderende wereld.

Het is een interessante zet van de universiteit om twee vrijkomende vacatures voor fulltime hoogleraarschap in te vullen met vijf parttimers. Design staat volop in de belangstelling en de methodes van designers vinden hun weg naar bestuurskamers van bedrijven en overheden. Juist daarom is het af en toe belangrijk om tijd, ruimte en geld vrij te maken voor kritische reflectie op het vak en om de brug te slaan tussen onderwijs, onderzoek en praktijk.

Als partner van een bureau op het snijvlak van creativiteit, design, technologie en media kom ik dagelijks in aanraking met deze methodieken en juich hun toegenomen populariteit in principe toe. Vernieuwing van het traditionele, lineaire proces leidt als het goed is tot betere en impactvollere resultaten. Deze nieuwe methodieken moeten echter geen doel op zich worden. Ook zij brengen weer hun eigen uitdagingen met zich mee. Hieronder bespreek ik drie van deze uitdagingen en probeer een oplossing te bieden, aan de hand van een aantal onderwerpen die afgelopen vrijdag in Delft de revue passeerden.

Uitdaging 1: nieuwe technologie heeft een context nodig om begrepen te worden

Prof. Deborah Nas hield haar rede over de rol van designers in het wegnemen van de angst voor nieuwe technologie (“Anything that was invented after you were born”). Ze liet overtuigend zien waarom nieuwe technologie voor de meeste mensen vaak onwennig is. De positieve impact op lange termijn is abstract, terwijl de angst voor negatieve effecten meteen voelbaar is.

boris2

Mensen beoordelen nieuwe technologie vanuit hun huidige referentiekader en vinden het moeilijk om het potentieel te zien. Door de eeuwen heen zien we dan ook dezelfde argumenten terugkomen: het schrift zou ons geheugen beschadigen, de drukpers zou leiden tot information overload en TV tot sociale isolatie.

Het is volgens Nas de rol van designers om nieuwe technologie geaccepteerd te laten worden. Mooi voorbeeld: de enige reden dat een Tesla een grille heeft is dat het nog enigszins op een auto lijkt, terwijl dit mechanisch overbodig is en slecht voor de aerodynamica. Designers zijn volgens Nas getraind in het begrijpen van menselijke behoeften en deze te vertalen in hun ontwerp.

Het gevaar van scrum/agile innovatie is dat het gebruikersinzicht wordt gezien als uitkomst van het proces: door zo snel mogelijk een prototype te ontwikkelen en te testen komen we achter de gebruikersbehoeften zijn. Terwijl het juist efficiënter kan zijn om een geoefende designer/strateeg vooraf inzichten te laten verzamelen en over deze behoeften na te laten denken, om het innovatieproces de juiste richting op te sturen.

De oplossing: geef het innovatieproces vooraf voldoende richting, door het verzamelen van inzichten en het opstellen een goede designvisie, in plaats van direct te gaan ontwikkelen.

Uitdaging 2: echte innovatie is een totaalconcept en geen losse verzameling features

In het bekende boek ‘The Lean Startup’ pleit schrijver Eric Ries voor het zo snel mogelijk ontwikkelen en testen van een Minimum Viable Product (MVP): een product met het minimum aantal features dat nodig is om te kijken of het product werkbaar is.

Prof. Jeroen van Erp (foto boven) ging er hard in: “Het boek is té goed. Het laat mensen met een middelmatig idee erin geloven dat hun idee kan slagen”. Volgens Van Erp is het gevaar van dergelijke methoden dat het alle innovatie reduceert tot incrementele stapjes.

Eenmaal aangekomen in een realisatie- en implementatiefase is dit wenselijk. Zo kan men het idee steeds verder aanscherpen op basis van learnings uit de praktijk. Maar als je echt iets nieuws neer wil zetten moet je beginnen met een totaalconcept.

Designers zijn in zijn ogen getraind om zich een totaal nieuwe realiteit voor te stellen en deze op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier te presenteren. Conceptueel voorstellingsvermogen is wat hem betreft één van de kernkwaliteiten van een goede designer. Zij hebben ervaring, kennis en intuïtie om de kwaliteit van een concept te beoordelen en zijn in staat om de verschillende belangen en wensen van meerdere groepen stakeholders met elkaar te verenigen. Het is begrijpelijk dat een organisatie vaak kiest voor het snelle resultaat van een MVP, maar werkelijk concurrentievoordeel ontstaat pas als er wordt ontwikkeld vanuit een geïntegreerde totaalvisie.

De oplossing: ontwikkel een Minimum Desirable Product (MDP) in plaats van een van MVP. Een MDP is een MVP plus een aantal zorgvuldig geselecteerde features die de eerste versie tot een totaalconcept maken dat gebruikers en stakeholders daadwerkelijk kunnen omarmen.

Uitdaging 3: een goed product is niets zonder een goed verhaal

Prof. Roland van der Vorst lijkt een vreemde eend in de bijt in Delft. Met een achtergrond als merkstrateeg gaat het hem meer om de betekenis dan om het ontwerp. Hij leidde zijn rede in met een veelzeggende vergelijking tussen de Google Glass en de Snapchat Spectacles. Waarom is de eerste gefaald en de tweede een succes? Dat heeft in wezen niets met de functionaliteit van product te maken, maar met de positionering. De Google Glass werd neergezet als een stuk gereedschap, de Snapchat Spectacles als een stuk speelgoed.

boris3

Deze keuze werkt door in het uiterlijk van het product, de gekozen functionaliteiten en de marketing. En daarmee betekent een min of meer gelijk product iets totaal anders voor de gebruiker. Met een Google Glass op je gezicht kom je over als een gadgetfreak die stiekem andere mensen bespioneert en informatie over hen opzoekt, terwijl de bezitter van een Snapchat Spectacles een ietwat vreemde, maar onschuldige modeaccessoire bezit.

Hiermee bewees Van der Vorst het belang van positionering voor het succes van een nieuwe innovatie of een nieuw ontwerp. In de vakken die hij geeft op de TU Delft probeert hij dan ook zijn leerlingen, die vaak technisch en visueel zijn ingesteld ook iets van storytelling en positionering bij te brengen.

Maar ook voor de praktijk is het belangrijk om het verhaal niet uit het oog te verliezen. Hoewel digitale transformatie tegenwoordig vaak hoger op de agenda staat dan het bouwen van een merk, en marketing vaak volgend is op innovatie, is volgens Van der Vorst juist een ijzersterke combinatie van een goed product én een goed verhaal de sleutel tot succes.

De oplossing: neem creativiteit en storytelling mee in het innovatieproces, in plaats van puur op functionaliteit te ontwikkelen en pas over het verhaal na te denken wanneer het op concrete marketing aankomt.

Kortom, methodes als scrum, lean startup en agile development zijn terecht populair. Ze zorgen voor meer focus op de gebruiker en minder risico in het proces. Maar het zijn methoden die het best tot zijn recht komen bij realisatie en implementatie en niet altijd even geschikt zijn voor het bedenken van nieuwe concepten.

Voor succesvolle innovatie is er meer dan ooit behoefte aan voorstellingsvermogen, visie en leiderschap. Erik van Engelen, commercieel directeur bij Eneco, gaf tijdens de Eneco Agile Afternoon vorige week al aan dat hij een agile ‘mindset’ belangrijker vindt dan de methode zelf en dat een belangrijke voorwaarde voor succesvol agile werken is dat er een duidelijke visie aan ten grondslag ligt.

Steve Jobs zei ooit: “It’s not the customer’s job to know what he wants”. Dat gaat misschien wat ver. Zeker als er een goed concept ligt, is het zaak dit zo snel mogelijk te testen bij gebruikers. Maar het kunnen identificeren van verborgen gebruikersbehoeften, het creëren van een aantrekkelijke oplossing en het vertellen van een goed verhaal zijn noodzakelijke stappen om tot een goed concept te komen. Het kost wat meer tijd en energie vooraf, maar is de meest efficiënte weg richting daadwerkelijk zinvolle innovatie.

*) Fotocredits Hans Kruse

Deel dit bericht

26 Reacties

Reynder Bruyns

Herkenbaar verhaal. Doel, vorm en middel worden vaak leidend. Het ontbreekt regelmatig aan context en visie. Wellicht dat growth hacking beter geschikt is om innovatief te stimuleren.

Misschien ken je het boek ‘Op de vleugels van Icarus’ van de filosoof Peter-Paul Verbeek over hoe techniek en moraal met elkaar meebewegen. Hij beschrijft hoe belangrijk het is innovatief te denken en niet te denken in beperkingen van nu.

Theo Capel

Interessant verhaal waarin de oude tegenstelling tussen conceptueel denken en datadriven handelen weer eens langskomt. Ik was ook benieuwd naar de visie van de 2 hoogleraren die niet worden genoemd. Mag toch hopen dat zij ook iets zeiden dat de moeite waard was. Paste het niet in het plaatje? of ligt het anders?

Boris Nihom

Dank voor je reactie Theo. De andere twee hoogleraren zeiden uiterst interessante dingen, onder andere over visual culture en de complexe waardering van ‘internet-kunst’ en over de beweging binnen productdesign van individuele producten naar complete productarchitectuur. Wat mij echter opviel was dat de drie anderen, los van elkaar, in een symposium dat niet in eerste instantie ‘innovatiemethodiek’ als onderwerp had, hier toch een punt over maakten. Het zet wat mij betreft conceptueel denken overigens niet tegenover datadreven handelen. Data is uiterst zinvol, wanneer deze wordt omgezet in begrip en inzicht. Zowel mbt de beoogde gebruiker (vooraf) als de werkelijke gebruiker (achteraf). Als je dan toch een tegenstellen wilt benoemen, dan eerder ‘conceptueel’ (wat moet het zijn?) tegenover ‘feature-gedreven’ (wat moet het kunnen?).

Jan Kees Velthoven

Goed verhaal met verschillende invalshoeken. Helaas wordt er gerefereerd naar weer een nieuwe term MDP. Het risico van deze termen is dat de scope weer fixed wordt in projecten. Agile methodiek is bedoeld om te voldoen aan de wensen van de eindgebruiker. Succes wordt bepaald hoe snel een concept on-par is met de behoeften van de eindgebruiker. Of dit dus meteen software betreft is dus maar de vraag. Ik wil bedrijven graag uitdagen om buiten de paden van software te denken om concepten te valideren met hun klanten. Dit begint wat mij betreft met een goede bak koffie en een interview.

Jacques Peters

Laten we aub niet vergeten dat het om de klant/consument gaat. De manier hoe je iets doet is geen doel maar een middel. Die klant = jouw doel.

Ik ben opgegroeid met ‘Prince II’, vreselijk…. totaal geen oog voor het doel; de klant. Wat dat betreft is scrum/agile marketing echt gericht op de klant. Maar ik ken heb teams meegemaakt die toch die klant weer vergeten en alleen bezig zijn met de methodiek. Je bent een ‘dienstverlenende speler’ en niet de ‘hoofdrolspeler’ want dat is die klant.

Wouter van het Bolscher

Mooi als er wordt gekeken hoe zaken efficiënter kunnen en zeker meer gericht op de klant. Sterk onderschat wordt alleen vaak het gevolg voor de samenwerking tussen mensen. Het gebrek aan intrinsieke motivatie en vergeten kwaliteiten en ambities zorgen vaak dat doelen stroef en vaak niet naar verwachting worden gehaald als de focus alleen op het middel of het proces (agile/SCRUM) is gericht. Het is dan ook noodzakelijk om naast de ontwikkeling in agile werken wordt geïnvesteerd in de teams die het moeten gaan doen. Daar zit de echte winst!

Ben Kooistra

Uitstekende verhandeling van een interessant onderwerp. Het duet mij denken aan uitspraken als “de methode doet het niet” en ” a fool with a tool is still” a fool. Daarnaast is de uitspraak dat het beter is een Agile mindset te ontwikkelen dan Agile/Scrum slechts operationeel toe te passen wat maar al te vaak gebeurt als Agile/Scrum slechts vanuit ICT en techniek wordt toegepast. Het is absoluut niet erg om emerging technologie uit te proberen zolang je maar blijft nadenken of deze technologiecksn beklijven vanuit een visie en samenhangende logica die er altijd moet zijn. Pas dan krijg je de juiste en gewenste toegevoegde waarde die ook op de langere termijn positief blijft. Innovatie is goed, zolang je maar blijft nadenken over nut, noodzaak en gevolg.

Jan Pieter Wagenaar

Het maakt niet uit wat voor methodiek er gebruikt wordt. van belang is dat men onderkent dat tijdens een project er geleerd wordt zowel door de opdrachtgever als de opdrachtnemer. dit betekent regelmatig evalueren of de oorspronkelijke doelstelling nog klopt de weg ernaar toe not valide is en de oplossing nog zal voldoen. met scrum in de als die echt wordt toegepast heb je het voordeel dat de terugkoppelingen sneller is naar de deelnemers. ook hier weer ze moeten allen in het leerproces deelnemen.

Ziryan Salayi

Mooi geschreven en als Agile coach kan ik niets anders zeggen dan dat ik het 100% mee eens ben. Met name uitdaging 1 is een grote uitdaging om innovatief bezig te zijn. Veel professionals verwarren agility met trail and error en dat ze daardoor niet vantevoren een plan nodig hebben. Het is juist erg belangrijk om (zoals het voorstel luidt) een goed design en productvisie te ontwikkelen op basis van data die op dat moment beschikbaar is. Agility zit hem er vervolgens in dat je je in de realistie niet blindstaart op de initiële richting, maar oog blijft houden naar wat de klant van jouw oplevering vindt en snel kunt schakelen om andere kant op te bewegen. Hierbij is het dus belangrijk om op basis van nieuwe data je visie te herzien.

Dick Noort

Ik begrijp dat de neiging bestaat om toch meer voorwerk en studie te doen door “een geoefende designer/strateeg”. Echter is de enige Ries-norm: zo minimaal mogelijke bouw-acties om daarna direct te kunnen meten én leren welke bouw handelingen het gedrag van gebruikers beinvloeden. Alle effort die niet direct tot doel hebben om te leren en daarmee waarde creëren voor de echte klanten is waste. Voorwerk, designs ontwikkelen is daar geen uitzondering op.

Willy Zelen

Graag reageer ik op het artikel, dank voor het delen. Bij uitdaging 1 staat “De oplossing: geef het innovatieproces vooraf voldoende richting, door het verzamelen van inzichten en het opstellen een goede designvisie, in plaats van direct te gaan ontwikkelen.”

Het gevaar van het vooraf opstellen van een designvisie volgens de huidige maatstaf van wat ‘goed’ is (namelijk compleet, af, sturend, bepalend) is juist dat er al teveel tijd en energie is verspild en dat men daarnaast teveel een nieuw beperkend referentiekader meegeeft.

Wel mee eens: er is een duidelijke visie nodig, een product owner (of hoe je hem/ haar dan ook noemt) die deze visie en de wensen van diverse stakeholders kan vertalen naar het team. En designers, die getraind zijn om die menselijke behoeften te verkennen en om te zetten naar producten, die zijn nodig in het agile team zelf.

Tot slot: Agile en Scrum mag sowieso nooit een doel op zich zijn maar een middel.

Groet, Willy Zelen
Agile coach, trainer, adviseur bij Scrum Company

Ria Volkers

Dank voor deze kritische kanttekening en mooie aanvulling. MVP voor een tevreden klant. MDP smaakt naar meer, daar word je blij van! Dat inspireert.

Wouter Baars

Agile en Scrum zijn helaas bij veel organisaties wel een doel geworden ipv een middel, zonder dat er gekeken wordt naar de onderliggende uitdagingen (samenwerking?, capaciteit?, organisatie structuren? , mensen?, doelstellingen?, etc.). Niet in de laatste plaats aangewakkerd door een berg van agile en scrum adviseurs, denken mensen nu dat innovatie op bijna magische wijze vanzelf op gang komt als je maar ‘agile’ doet. Allerlei organisaties moeten opeens agile, zonder dat men goed gekeken heeft of het wel kan of veranderingen worden doorgevoerd onder de noemer van agile, terwijl het meer een verzameling van boerenverstand interventies zijn. Goed dat er eens op gereflecteerd is door bovenstaande profs en wetenschappers.

arjen landstra

Ik merk als UX designer verschillende kanten van agile/scrum, aan de ene kant is het zeer goed gekaderd. Ik weet wat ik doe, met wie en hoeveel uur ik daaraan kan besteden. Het helpt mij strak plannen omdat ik vrij chaotisch en druk van mezelf ben, daarnaast wel ernstig creatief en werd ik vorige week nog neergezet als: ruwe diamant. Aan de andere kant zorgt agile/scrum ervoor dat ik zo afgekaderd ben dat ik geen gekke creatieve ideeen naar buiten kan brengen omdat dit simpelweg “niet in de planning”staat. Hierdoor hebben we al twee keer een product afgeleverd waar naar mijn gevoel kan zijn blijven liggen en niet optimaal zijn benut. Ik vraag me af of scrum niet gewoon gebruikt zou moeten worden na het creatieve proces. Immers heeft het creatieve proces geen vaste tijden. Soms lig ik in bed en bedenk dan de ultieme oplossing of net die converterende workflow.

Rachella - SocialRachella

Allereerst wil ik zeggen: wat zijn dat fanta

Rachella - SocialRachella

Allereerst wil ik zeggen: wat een fantastische artikelen zijn het. Jullie hebben mij geïnspireerd om ook te beginnen met Bloggen over de onderwerpen sociale media en marketing! Ik krijg er nu al niet genoeg van om al jullie blogs te lezen en inspiratie op te bouwen.

Bart Daems - commbee

Duidelijk en helder artikel. Mooi geschreven en bijzonder interessant!

Rick

Niet helemaal eens maar zeker wat raakvlakken. Mooi geschreven!

Sharif Said - Lean Six Sigma Groep

Interessant verhaal met verschillende perspectieven. Helaas worden Agile en Scrum inderdaad vaker binnen organisaties als doel benut i.p.v. als een middel. Het Agile methodiek is gericht om te voldoen aan de wensen van de eindgebruiker. Succes waarin Agile en Scrum wordt bepaald ligt eraan hoe ver de behoeftes van de klant voldoet aan de verwachtingen van ene product of dienst.

Jonh Bonten

Dank voor het delen van het artikel met een kritisch blik op het gebruik van Agile en Scrum. Veel artikelen en blogs letten alleen op de voordelen van deze methodes. Maar de mogelijk valkuilen (nadelen) bij het gebruik van Agile en Scrum. Erg leuk om ook zulke artikelen te kunnen lezen!

Bob van der Vliegte

Duidelijk en helder artikel. Erg interessant om valkuilen van de Agile-methodieken ook te benoemen. Zoals eerder benoemd moet Agile een tool/hulpmiddel zijn en de wensen/belangen van de klant prioriteit blijven en zeker niet over het hoofd moeten worden gezien!

Seb - Black Belt

Aan de andere kant kan Agile wel innovatie bevorderen door het aanmoedigen van continue verbetering en feedback, evenals het opleiden van teams om hun eigen oplossingen te bedenken. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen het volgen van Agile processen en de ruimte bieden voor experimenten en nieuwe ideeën.

Frank - Black Belt

Aan de andere kant zorgt agile/scrum voor hoge productkwaliteit. Dat de klant altijd betrokken is bij het proces. De kans op falen vermindert wordt door controle op projecten te behouden. De balans tussen beide is echter wel cruciaal.

Agile Werken

Interessante blog over de rol van Agile/Scrum in innovatie! Het is belangrijk om de juiste balans te vinden tussen structuur en flexibiliteit. Voor organisaties die op zoek zijn naar alternatieve innovatiemethoden, kan ik Agile Werken aanbevelen. Ze bieden een breder scala aan Agile frameworks en ondersteuning om innovatie te bevorderen. Laten we blijven streven naar effectieve en creatieve oplossingen!

Scrum Master training

Interessante blogpost! Ik ben het eens dat te veel focus op Agile/Scrum soms de echte innovatie kan belemmeren. Hoewel Agile-methodologieën veel voordelen hebben, is het belangrijk om een evenwicht te vinden en ruimte te bieden voor andere innovatieprocessen. 👍🚀

Scrum Master

Ik ben het ermee eens dat te veel focus op Agile/Scrum de aandacht kan afleiden van andere waardevolle innovatiebenaderingen. Het is belangrijk om een holistische kijk te hebben op innovatie en verschillende methoden te verkennen die het beste passen bij de specifieke behoeften van een organisatie.💡🚀

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond