-

Waarom webwinkels schadelijk zijn voor de maatschappij

Webwinkels staan fysieke retailers in de weg, krijgen onterecht allerlei kortingen, betalen geen belasting, maar krijgen wel alle lof toegezwaaid. Banken en investeerders houden online winkels in de lucht, terwijl die winkels niet duurzaam zijn en alleen op prijs lijken te concurreren. Kan dat anders? 

Laatst las ik dit bericht, gebaseerd op een rapport van KPMG. Een bericht dat je kunt beschouwen als een lofzang op de webshop. Deze is niet alleen handig, maar leidt ook tot minder CO2-uitstoot. Webshops zorgen daarbij voor minder verkeersongelukken. ‘Nou, dat zal wel kloppen, dan’, denkt het gros van de niet-kritische lezers. ‘Het is immers KPMG die dit beweert’.

Grote adviesbureaus en retail, vaak is het een ongelukkige combinatie. Zo verrichte in 2016 McKinsey een studie voor de brancheorganisatie Detailhandel. Een prachtig rapport. Ziet er echt mooi uit. En professioneel. Maar het rapport is: Zo. Ontzettend. ‘2012’. Het is alsof je ’Het Einde Van Winkels?’ leest van Cor Molenaar.  ‘Het internet komt eraan. En dat leidt tot een enorm banenverlies. Word wakker. Disruptie!’. Het rapport had een hoog gaapgehalte. Het zijn achterhoedegeluiden van de internetkerk. Geluiden die in dit artikel al volledig gefileerd zijn.

Grote ‘consultancy firms’ hebben vaak weinig met retail

Maar KPMG en McKinsey staan niet alleen. Deloitte beweerde in 2016 dat het percentage dat online aan supermarkten besteed wordt al 4,7% is. Om een jaar later doodleuk te beweren dat het gedaald is naar 4,1%. Nu was die 4,7% al onzin, maar die 4,1% is het ook. Het is waar dat op dit moment het aandeel niet of nauwelijks groeit. Het aandeel is 1,3%. En dit aandeel groeit op dit moment inderdaad niet of nauwelijks.

De grote bureaus zijn geen onderzoeks- of adviesbedrijven die gespecialiseerd zijn in retail. De rapporten lijken geschreven te zijn door junior executives die verder geen gevoel hebben voor de werkelijke verhoudingen in de retail. En dat is best vervelend. Want veel mensen denken dat deze bedrijven van naam en faam waarheden verkondigen.  

Banken lijken retail ook niet te vatten en hebben webshops zwaar gefinancierd

Banken worden door velen beschouwd als onafhankelijke kenniscentra van financiële informatie, die op basis hiervan rationele besluiten namen over het wel of niet financieren van bedrijven. Maar in de praktijk lijken banken vaak gerund te worden door opportunisten, die zoveel in webshopfinancieringen verstrikt zijn geraakt, dat ze daardoor niet meer objectief kunnen kijken naar de werkelijkheid. En die werkelijkheid geeft aan dat webshops eigenlijk geen winst kunnen maken en dat de financieringen misschien nooit meer terugbetaald kunnen worden vanwege de nakende faillissementen van de webshops. Dat leidt weer tot grote problemen bij de banken zelf. Problemen waarmee de overheid – en dus de belastingbetaler-  opgezadeld wordt in de nabije toekomst. 

De ABN AMRO lijkt het realisme te hebben hervonden, met een recente publicatie. En de Rabobank? Dát was de grote sponsor van de leerstoel van Molenaar waarmee de Rabobank vaak samen op pad ging tijdens de ergste crisisjaren. De webshop was een verplichting, zo leek het. De Rabobank lijkt echter ook wat realistischer te worden de laatste tijd. Al lijkt de Rabobank met deze publicatie weer terug te zijn in het jaar 2012.

De ING is echter de bank met de grootste disruptiedenkers. Deze bank voert onderzoek uit waarin aan de consument wordt gevraagd naar toekomstig gedrag. En dat is de grootse onderzoeksfout die je kunt maken. Het is alleen mogelijk om gerealiseerd gedrag in kaart te brengen, en niet het toekomstige. De ING maakt het ook bont hiermee. Hierin wordt beweerd dat we grootschalig onze boodschappen gaan doen op het internet. Let wel: dit zijn al naar beneden bijgestelde cijfers. Hiervoor beweerde de bank dat we in de nabije toekomst 30% (of misschien wel 50%) van onze boodschappen al online zouden doen. Wij weten inmiddels dat het  percentage nog maar 1,3% is. En we weten ook dat het percentage waarschijnlijk niet meer dan 4% of 5% zal zijn in 2025.

Webshops betalen geen belasting

De naheffing voor Amazon was in het nieuws. Belasting betalen is niet hun ding. Nu geldt dat wel voor meer bedrijven. En, ik geef het toe, ik betaal liever ook niet teveel aan de belastingdienst. Maar in het geval van Amazon is dit bewuste misleiding van de autoriteiten, zo lijkt het.

Maar hier blijft het niet bij. Want de meeste webshops lijden verlies. En dat betekent dat ze geen vennootschapsbelasting hoeven te betalen. Dat scheelt de schatkist een hoop geld. Het verlies wordt deels ook bewust gemaakt, om maar geen belasting te betalen, maar ook omdat de concurrentie groot is. Vanwege de transparantie van het internet worden de webshops gedwongen om lage prijzen te hanteren. De consument koopt immers met name op prijs. Dit houdt in dat de productverkoop vaak al verlies met zich meebrengt. De verkoopprijs ligt op of onder de inkoopprijs. Een race to the bottom, in goed Nederlands. Om maar te zwijgen van de verzend- en retourkosten.

Fysieke retailers zijn niet blind, en moeten ook steeds meer stunten met de prijs. Het gedrag van de webshops leidt dus ook tot verliezen en faillissementen bij fysieke retailers. Dat is een drama, voor het bedrijf, de mensen die er werken en voor de schatkist die geen belastingcenten ontvangt. Webshops lijken fijn voor de consument, maar de consument moet uiteindelijk betalen.

Webshops worden onevenredig bevoordeeld ten opzichte van fysieke winkeliers

Ik mag graag spullen kopen bij mooie, authentieke en zelfstandige winkeliers. Ondernemers zijn dat. Ik hou van ze. Ik steun ze. En dat zeg ik recht uit het hart. Zo koop ik mijn fietsen (voor het hele gezin) bij Van Rietschoten Fietsen in Amstelveen. Gonnie van Rietschoten vermoedt al geruime tijd dat Fietsenwinkel.nl veel inkoopkorting krijgt van de leveranciers, van de fabrikanten dus. En dat zij een veel hogere prijs moet aftikken. Dat houdt in dat Fietsenwinkel  de verkoopprijs veel lager kan houden dan de zelfstandige winkelier.

Laatst had ik met de NRW (Nederlandse Raad Winkelcentra) een presentatie bij de Accell Group. De representant van vele fietsmerken. Hollands trots, zo u wilt. Accell Group is eigenaar van een prachtig fietscentrum. ‘De Fietser’. In Ede. Een plek waar fietsen uitgetest kunnen worden. Mooie, degelijke, ‘gewone’, maar kwalitatief goede fietsen van een euro of 800, maar ook elektrische fietsen van 4.000 euro. Mensen komen van heinde en verre om hier fietsen te testen. Ja, zelfs uit Duitsland. En wat blijkt? Veel mensen willen zo’n fiets meteen kopen. Maar dat kan daar dus niet. ‘Bestel maar op het internet’, is het advies. Van zo’n verhaal zakt mijn broek af. De meeste consumenten willen nog steeds naar een fysieke plek toe. Een plek waar ze  producten kunnen uittesten. Om het daar ter plekke te kunnen kopen. 

Maar het vreemdste komt nog. Want Accell (leverancier van onder andere Batavus, Sparta, Koga, Loeki en Raleigh) geeft aan dat ze alleen aan de kleine winkelier willen leveren voor een hogere prijs. Hogere prijzen dan voor de grote jongens, die ook een webshop hebben. En het allergoedkoopst wordt geleverd aan (van origine) webshops als Fietswinkel. Want dat is de toekomst volgens Accell. Een ieder die mijn werk kent, weet dat dat niet de toekomst is. Want Fietsenwinkel zal waarschijnlijk nooit winst maken en zal ooit de activiteiten moeten staken. Dus ja, het verhaal van Gonnie van Rietschoten klopt. Nog meer dan ik voor mogelijk had kunnen houden. En dit is de fietsenbranche. Maar het principe wordt natuurlijk gehanteerd in veel meer branches. Webshops worden onevenredig bevoordeeld.

Webshops duurzaam? Echt niet!

Webshops zouden duurzaam zijn. Mooi niet. Walther Ploos van Amstel, Lector City Logistics, heeft hier al veel over geschreven. Bottom Line is dat er sprake is van veel meer verkeersbewegingen. Dat leidt tot verkeerscongestie en onveilige situaties in met name de binnenstad. Dan kunnen ze bij Bol.com wel beweren dat Pick Up Points dit probleem kunnen oplossen. Maar dat gaat niet werken, mensen willen de spullen thuis bezorgd hebben.

Samenvattend komt dit op het volgende neer:

  • Webshops leiden tot meer verkeerscongestie en gevaarlijke situaties in de binnenstad;
  • Grote ‘consultancy firms’ hebben vaak weinig met retail;
  • Banken lijken retail ook vaak niet goed te vatten en hebben webshops zwaar gefinancierd;
  • Webshops betalen geen belasting;
  • The race to the bottom leidt tot lagere prijzen en dus ook tot verlies bij fysieke retailers;
  • Webshops worden onevenredig bevoordeeld ten opzichte van fysieke winkeliers;
  • De overheid – en dus de belastingbetaler – draait voor de kosten op.

Zijn webshops dus een zegen voor de maatschappij zoals KPMG beweert? Dat lijkt me niet. En zijn webshops een blijvertje? Ja, dat dus wel. Zolang er gefinancierd wordt in ieder geval. Maar webshops vervangen de fysieke retail nooit. Webshops vormen een extra distributiekanaal, maar de fysieke winkel blijft de basis. Want de meeste webshops hebben inmiddels ook fysieke winkels geopend. Retail draait erom dat mensen samen komen op een plek waar ze elkaar ontmoeten. Een plek waar ze spullen kopen, het liefst met een drankje of een hapje erbij. 

Deel dit bericht

12 Reacties

Michiel Damhuis - LQIS Marketing Consultancy

Complimenten voor deze verfrissende kijk! Wat ik mis, zijn echter de grote verschillen per productgroep. Wasmachines bijvoorbeeld worden wel degelijk in grote aantallen online gekocht. Keukens daarentegen niet tot nauwelijks.

Michael

Leuk verzonnen. Maar slechts een klein deel van de super grote webshops maken verlies. De meeste webshops gaan natuurlijk gewoon plus. Ten tweede ken ik ook genoeg situaties waarin de inkoop kombinatie gewone winkels voortrekt op webshops. Vooral in de electronica was dit het geval, daarom dat veel webshops een winkel opende om alleen maar de ‘winkel’ inkoopprijzen te kunnen krijgen. Kortom, het is interessant om eens een andere kijk op de zaak te lezen. Maar anekdotisch bewijs is natuurlijk geen bewijs. En je meeste cijfers wijzen alleen maar op de grote webwinkels, en je vergeet het fenomeen online winkelraam, offline kopen.

Marcel - Stichting WebwinkelKeur

Ik had al eerder gereageerd, maar zie het bericht nu hier weer verschijnen. Helaas bestaat er nog een deel retailers met een afkeer van internet, dergelijke artikelen lijken op dit gevoel in te spelen. Hierbij zijn er telkens 2 kampen:
1. Webwinkels en alles wat met webwinkels te maken heeft is slechts, je moet offline kopen
2. Alle winkels gaan verdwijnen alles gaat online

Iedereen weet dat beide natuurlijk onzin is. De grens tussen online en offline vervaagt en je dient op beide kanalen aanwezig te zijn.

Terug naar dit artikel. Om de standpunten is 1 voor 1 te bekijken:
Webshops leiden tot meer verkeerscongestie en gevaarlijke situaties in de binnenstad;
Is wat voor te zeggen, maar laten we eerlijk zijn. Als ik in mijn auto naar het centrum rij om een product op te halen of de bezorger komt bij mij in de woonwijk, dat maakt niet erg veel uit. En gevaarlijk?

Grote ‘consultancy firms’ hebben vaak weinig met retail;
Online verkoop is dus geen retail? Hierdoor worden al direct 2 kampen geschapen. Online verkoop is net zo goed retail en gaat ook heel goed samen met offline verkoop.

Banken lijken retail ook vaak niet goed te vatten en hebben webshops zwaar gefinancierd;
Welke kleine webwinkel kan een lening van de bank krijgen? Enkel de enorm grote webwinkels hebben financiering. Vaak ook nog privaat en niet door banken. En laten we eerlijk zijn, de grote offline verkopers als Hema, Primark, Action en andere merken die de winkelstraat domineren hebben ook gewoon die financiering. Het hele artikel lijkt meer een onderscheid te maken tussen MKB en multinationals. En dat onderscheid is er zowel offline als online.

Webshops betalen geen belasting;
Onze 5.000 leden betalen netjes hun belasting en draaien niet jaar op jaar verlies. Ook hier geldt weer, ook grote offline partijen maken verlies. Denk aan V&D dat al jaren verlies maakte, maar ook het overgrote deel van de grote ketens in de winkelstraat draait rode cijfers. Kijken we dan naar de ketens die wel goed draaien als Primark en Action, dan doen deze juist aan grootschalige belastingontwijking. Dus ook hier gaat de vergelijking weer mank en wordt vooral MKB vergeleken met grote multinationals. Dat is geen offline/online probleem, maar een groot/klein probleem.

The race to the bottom leidt tot lagere prijzen en dus ook tot verlies bij fysieke retailers;
Dit heeft te maken met de veranderende consumenten en steeds meer methodes om prijzen te vergelijken. Dit heeft niks te maken met webshops en zul je ook niet kunnen voorkomen.

Webshops worden onevenredig bevoordeeld ten opzichte van fysieke winkeliers;
Uit de lucht gegrepen. Jarenlang werden webshops juist benadeeld. Merken wilden niet online verkopen en straften webshops voor het online aanbieden van hun producten. De stelling wordt onderbouwd door een N=1 waar de schrijver eerst nog tegen is.

De overheid – en dus de belastingbetaler – draait voor de kosten op.
Alle argumenten lijken meer te slaan op multinationals versus het MKB. De kleine tot middelgrote webwinkel betaalt netjes zijn belastingen en maakt winst. Het zijn juist de grote partijen die de capaciteit hebben om belasting te ontduiken of de markt verzieken door onder kostprijs te verkopen om zo marktaandeel te winnen. Dat speelt net zo goed offline als online en heeft niks met webwinkels te maken.

Hans van Tellingen - Strabo bv

Michiel, dank. Wij zijn bezig met een betrouwbare monitor voor de online marktaandelen. Thuiswinkel.org maakt er een potje van.

Marcel, keep on dreaming. Maar dit is meer een reactie op de hosannaverhalen over webshops die niet kloppen.

Michael: ik verzin niets. Ook de grote jongens maken allemaal verlies. Zelfs Amazon (op de retail, met clouddiensten is er wel een winstje). Check: https://retailtrends.nl/item/43428/-over-het-einde-van-pure-webshops-en-het-piramidespel-van-zalando

Marcel - Stichting WebwinkelKeur

@Hans
Ik kijk uit naar de echte feiten. Als ik jou mag geloven betalen alle retailers waaronder Primark, Action, Ikea netjes hun belastingen en zijn het alle webwinkels die schadelijk zijn.

Je komt dan direct weer met cijfers van grote jongens als Zalando, Amazon en Bol.

Wat ik je enkel vraag is om niet Van Rietschoten Fietsen te vergelijken met Amazon, maar met een webwinkel van hetzelfde formaat.

Amazon kun je vervolgens gaan vergelijken met Ikea en Zalando met Primark. Dan kom je tot een realistische vergelijking en vergelijk je geen appels met peren.

Peter

Van Tellingen noemt Amazon als voorbeeld van belastingontwijking en concludeert vervolgens gemakshalve maar dat webshops geen belasting betalen. Exemplarisch voor de overig getrokken conclusies. Het doet vrezen voor de kwaliteit van zijn onderzoeken.

“IKEA heeft in de jaren van 2009 tot en met 2014 zeker 1,032 miljard euro aan belasting ontweken” (Volkskrant, 12 februari 2016)

“Moederbedrijf Zara ontweek 585 miljoen euro belasting”
(NRC, 8 december 2016)

Gaat het volgende artikel van Van Tellingen heten ‘Retailers betalen geen belasting’? Vast niet.

Hans van Tellingen

Lekker, Peter, anoniempje. Ik reageer als je zegt wie je bent.

Dirk Van Noten

Beste Van Tellingen,

Wat een onzin verkondig je toch. Kleine webshops betalen net zoveel belastingen als de kleine winkelier. De grote webshops betalen net zo min belastingen als de grote retailers.

Jij hebt het eigenlijk voornamelijk over het verschil tussen de “grote jongens” en de “kleine jongens”, of ze nu off- of online verkopen.

Je uitspraak “webshops betalen geen belastingen” mag ik je daar op aanspreken, en mijn volgende belastingsaanslag aan jou overhandigen om de “geen belastingen” te betalen?

HansVerteldingen

Volgens mij zou u staan voor (volgens Strabo) deskundig, actueel en gedegen. Waarom ontbreekt het in dit artikel aan een ieder van deze competenties?

Hans van Tellingen - Strabo bv

Allen, dank voor de reacties. Ik reageer alleen op ‘echte’ mensen, niet op anonieme mensen met alleen een voornaam of een verzonnen naam (heel creatief, mijn complimenten). Dus, een bericht voor Dirk van Noten en voor Marcel: dit is meer een reactie op de hosannaverhalen over webshops die niet kloppen. Het is waar dat dit meer een blog is dan een wetenschappelijk artikel (waarvan ik er vele heb geschreven). Als het gaat om belastingen: je zult allicht loonbelasting betalen. En BTW. Maar feit is (de linkjes staan in het blog) dat 80 tot 95% van de webshops verlies lijden. En dus geen vpb/winstbelasting betalen. En daar zit de crux. Uiteindelijk gaan er veel webshops kapot. En fysieke retailers worden ook gedwongen om de prijzen te verlagen. Gevolg: geen VPB-inkomsten. Meer faillissementen. En dat kost de staat, en dus de burger, ee hoop geld. Verder: uiteraard zijn er ook grote winkelketens die belasting proberen te ontwijken. Et cetera. Maar dit komt uit en daarbij hebben ze wél winst gemaakt. En zijn ze dus verplicht om vpb te betalen. De meeste webshops zullen nooit vpb betalen. Nee, ook veel kleine niet. Daarnaast: fysieke winkeliers moeten meteen aan de bak met precariobelasting, reclamebelasting, etc. Ook hier worden zij benadeeld tov webwinkeliers.

Dirk Van Noten

Beste Van Tellingen,
Ik kom uit een ver verleden ook uit een “fysieke winkel”. Wij zijn gewoon met de tijd meegegaan en hebben ons op de online markt gegooid. Al wat jij verteld is lulkoek, In de tijd als retailer hadden wij ook ” concurrenten” die dachten van ons eens uit de markt te spelen en eens vlug geld te verdienen en onder onze prijzen te gaan. Zij gingen zo hard onder de prijs, dat ook zij geen winst maakte. Zij dachten ons hierdoor uit de markt te prijzen, gelukkig hadden wij al een reserve aangelegd. Zij konden het minder lang volhouden als ons, het resultaat was dat zij verdwenen en wij bleven. Ik denk dat dit van alle tijde is. Ik zal je nog straffer vertellen, doordat we online gegaan zijn hebben we nu een enorme markt aangeboord, niet alleen plaatselijk, maar internationaal, en daardoor moeten wij veel meer belastingen betalen dan vroeger. Maar meer belastingen betalen betekent ook meer zelf in de zak houden natuurlijk.
Maar over één ding zijn we het eens: er zijn al van webshops die geen belastingen betalen, simpelweg omdat ze geen winst maken. Maar dat probleem lost zich wel op , want die moeten eruit en kunnen niet overleven. Ook fysieke winkels sluiten met hopen, omdat ze geen winst maken. Dit noem ik de natuurlijke selectie. Gezonde bedrijven blijven, en de mastodonten waar jij zo tegen tekeer gaat gaan er ook uit, tenzij de aandeelhouders geen geld willen zien.

Hans v. T. - Strabo bb

Grappig, Dirk. Je bent het gewoon met me eens, hoor. En ik met jou.

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond