Moeten financiële deals vergelijkingssites straks in de openbaarheid?

Een van Duitslands grootste vergelijkingssites, Check24, zette afgelopen boekjaar ongeveer 330 miljoen euro om. Vooral de opgestreken verkoopcommissie droeg hieraan bij. De schreeuw om openheid te geven over financiële afspraken tussen aanbieders en vergelijkers wordt almaar luider.

Ook bij de oosterburen zijn vergelijkingssites booming. Menig consument vergelijkt er elektriciteitstarieven of sluit zo online een verzekering af. Bijna altijd zijn zij in de veronderstelling dat de sites een volledig beeld geven van de werkelijkheid. Maar is dat ook zo? Consumentenorganisaties roepen al een aantal jaar dat de portals onvolledig zijn en met opzet aanbieders of producten weren. Met een recent onderzoek deed een Duitse krant nog een duit in hetzelfde zakje. Producten ontbreken soms of zijn op de vergelijkingssites nog duurder dan bij de aanbieder zelf. De vergelijkers zelf houden vol dat niet alle aanbieders vermeld willen worden.

‘Geld heeft geen invloed op rangschikking’

Eind vorig jaar diende zo’n belangenorganisatie een aanklacht in tegen Check24. Vooruitlopend op de zaak vraagt de Minister van Consumentenbescherming aan verglijkingssites om voortaan bekend te maken hoeveel commissie zij ontvangen.

Christoph Röttele, CEO van Check24, ontkent alle beschuldigingen en zegt dat de deals geen enkele invloed hebben op de zoekresultaten. Openheid van zaken zal het bedrijf in ieder geval niet geven. Hij ziet de financiële details als een bedrijfsgeheim. Dit is volstrekt abnormaal voor de Duitse economie, zegt hij in de Süddeutsche. We vragen een bedrijf als Volkswagen toch ook niet om de marges prijs te geven? Vooralsnog krijgen de vergelijkers en aanbieders een jaar de tijd om zelf meer details te delen. Pas als dat niet werkt, wil de minister nadenken over maatregelen. Check24 blijft tot die tijd bij haar standpunt. Vrijwillige openbaarmaking zal volgens het bedrijf leiden tot een verzwakte concurrentiepositie voor Duitse bedrijven. Het is namelijk maar de vraag of Booking.com en andere buitenlandse vergelijkers dan hetzelfde zullen doen.

Zijn meer regels nodig?

De Duitse ontwikkeling staat niet op zichzelf. De Europese Commissie, consumentenorganisaties en ook vergelijkingssites hebben dit voorjaar een nieuw plan gelanceerd voor meer transparantie. Met een tienpuntenplan hopen de betrokken partijen oneerlijke handelspraktijken terug te dringen. Sites moeten bijvoorbeeld aangeven welk deel reclame is, of er een commissie wordt betaald en wat voor een relatie er is tussen vergelijker en aanbieder. Ook mogen bedrijven niet langer zeggen dat een product bijna is uitverkocht als dit niet echt zo is, en moeten sites duidelijk maken hoe de resultaten zijn gerangschikt.

Europa wil hiermee de gebruiksvriendelijkheid van sites verbeteren. Eerder onderzoek wijst bijvoorbeeld uit dat consumenten vaak last hebben van incomplete informatie. Ook Nederlanders zijn zich niet bewust van de afspraken tussen sites en aanbieders, zo bleek vorig jaar uit onderzoek van Blauw Research. Uit het onderzoek blijkt dat ruim 80 procent van de respondenten vraagtekens plaatst bij de vergelijking als zij wel op de hoogte zijn van de vergoeding. Of het Europese plan hier al iets aan verandert, is nog maar de vraag. Het is onduidelijk of de opgestelde regels bindend zijn of een juridische status krijgen.