Jan-Willem Roest (PayPal) zoekt samenwerking: ‘Ook met concurrent’

PayPal wil de ‘millennial’ beter bereiken. Op evenementen laat het daarom zien hoe een cashloze samenleving eruit kan zien. Door de de integratie met de Vodafone Wallet hoopt het betaalbedrijf het contactloze (mobiele) betalen onder de aandacht te brengen.

Wie afgelopen mei de TNW Conference bezocht heeft volgens Jan-Willem Roest – General Manager bij PayPal – ervaren hoe een cashloze samenleving eruit kan zien. Bezoekers betaalden er namelijk met de RFID chip in een armband. Een toegangskaart en digitale portemonnee in één: het saldo ervan was op te laten bij een automaat of via de app van het evenement. Om een betaling te verrichten hoefde de drager zijn hand slechts bij een lezer te houden.

Richting een wereld zonder contanten

De vinding was het resultaat van een samenwerking tussen PayPal en Glownet. Volgens Roest zijn het de eerste stappen richting een wereld zonder contanten. “Dit laat zien waar het om gaat: de betaalervaring moet optimaal zijn. Dit is precies wat iedereen bedoelt met het centraal stellen van de consument.”

Zelf gaat hij al een tijdje door het leven met uitsluitend zijn bankpas en telefoon en dat gaat hem naar eigen zeggen goed af. Hoewel hij nu nog geregeld zijn betaalkaart nodig heeft is die binnen een paar jaar geheel vervangen door zijn smartphone. “Dan is dus ook een armband niet meer nodig. Het werkt makkelijk, maar ik ben er honderd procent zeker van dat mobiele oplossingen dit overnemen.”

Een wereld die grotendeels vrij is van cashgeld ziet Roest niet als utopie. “Heel langzaam zie je bedrijven tot initiatieven komen en innovaties omarmen. Met de digitalisering van tickets en het betalen op evenementen verandert al een heel voorportaal. Straks volgt de vraag naar ‘windowscannen’: dan scant iemand een product in de etalage en rekent dit direct af. Maar hoe snel dit allemaal digitaliseert hangt vooral af van de acceptatie en omarming van de consument. De ‘early adopter’ is hier al klaar voor, de grote meerderheid volgt vast snel.”

Aandacht voor de millennial

Om die omarming een impuls te geven wil PayPal de millennial beter bereiken. De afgelopen jaren stond er veel in het teken van het aansluiten van zoveel mogelijk ‘merchants’ – bedrijven die PayPal als betaaloptie aanbieden. En met succes: zeker bij de grootste webwinkels en online bedrijven is dit een standaardoptie geworden. “75 procent van de top honderd werkt met ons samen”, vertelt Roest. De zichtbaarheid van het merk PayPal heeft er in ieder geval voor gezorgd dat ruim 1,8 miljoen Nederlanders actief gebruikmaken van de betaaldienst. In de rest van de Benelux maken nog eens een miljoen mensen gebruik van hun PayPal-account.

Omdat hij geen verdere details en cijfers over Nederland kan geven, wil hij alleen delen dat de groei ook hier nog altijd serieus is. “Om je een idee te geven: de groei die je in de e-commerce ziet, is te vergelijken met onze cijfers.” Op de vraag of PayPal – zoals weleens wordt gezegd – inderdaad moeilijk (nieuwe) jongeren bereikt, gaat Roest niet in. Wel zegt hij dat het bedrijf meer wil communiceren over de waarde die PayPal voor consumenten biedt. Met hetzelfde idee heeft PayPal de eigen koers iets verlegd en sluit het interessante samenwerkingen.

‘We hoeven niet alles alleen te doen’

Anders dan voorheen zegt Roest te zien dat PayPal niet alles zelf kan en hoeft te doen om bijvoorbeeld de meerwaarde van het mobiele betalen over te brengen. “Sinds vorig jaar zijn concurrenten ook geregeld onze partners. We kunnen dit namelijk niet alleen. We geloven in de kracht van samenwerkingen, ook met eventuele concurrenten. Als de consument maar kan betalen waar, wanneer en hoe hij dat wil. Omdat we het betalen toegankelijker willen maken sluiten we dus graag aan bij andere initiatieven.”

Zo maakten PayPal en Vodafone vorig jaar bijvoorbeeld bekend samen te gaan werken. Dat leidde dit voorjaar tot een eerste resultaat. Klanten van de operator die Android gebruiken kunnen met de Vodafone Wallet-app contactloos betalen als ze de digitale portemonnee koppelen met hun PayPal-account. De samenwerking zorgt ervoor dat consumenten die hun bankrekening of creditcard hebben gekoppeld aan het PayPal-account contactloos kunnen betalen met hun telefoon.

Opvallend is de samenwerking op zijn minst te noemen. Is Roest niet bang dat het merk PayPal zo meer naar de achtergrond verdwijnt? “Ik begrijp die vraag, maar ik geloof in de synergie”, zegt hij. “Mobiel is een van de belangrijkste stuwers van commerce. Het is volstrekt logisch in zee te gaan met telco’s en sluit andere bedrijven daarin niet uit.” Een concurrerend product is het in zijn ogen dan ook niet. “Het grootste deel van onze betalingen vindt plaats in e-commerce. Dit is een Point of Sale-oplossing. Het is een wallet die veel breder is dan alleen een betaalproduct.” De digitale portemonnee zou wat hem betreft een totaaloplossing moeten worden met daarin de OV-chip-, spaar- en natuurlijk betaalkaart. “Grote technologiebedrijven zien dat we een bepaalde expertise en grote gebruikersgroep hebben. In mijn ogen kunnen we elkaar dan alleen maar versterken.”

‘Contextual commerce absoluut in opkomst’

Dat het betalen meer naar de achtergrond verdwijnt lijkt gezien de opkomst van ‘contextual commerce’ hoe dan ook onvermijdelijk. Door de integratie van digitale omgevingen is een betaling bijna automatisch en op de achtergrond uit te voeren, bijvoorbeeld vanuit een al gevulde digitale portemonnee. Vanuit dat oogpunt sloot PayPal afgelopen najaar nog een partnerschap met Facebook Messenger. Leidt een gesprek met een chatbot tot de koop van een product dan is de betaling ervoor in de chatomgeving zelf af te ronden. Het betaalscherm zou in de toekomst dus weleens tot het verleden kunnen behoren.

De samenwerking met Facebook noemt Roest een ‘no-brainer’. “Hoe snel die samenwerking ook in Nederland tot een integratie leidt, kan ik niet zeggen. Maar wat mij betreft is het zeker een ambitie. Contextual commerce staat weliswaar nog in de kinderschoenen, maar is absoluut in opkomst. Mensen willen via bots en chats geholpen worden of gewoon iets op Pinterest of Instagram kopen. Bedrijven moeten de betaling daarom op dat soort plekken faciliteren. De ontwikkeling gaat in Nederland trager, maar is ook hier van belang. Klanten komen straks niet naar een site, bedrijven zoeken consumenten op.”

De komst van PSD2 zal dit alleen maar versnellen. De EU-richtlijn zorgt ervoor dat bedrijven die toestemming hebben van hun klant straks via API’s toegang krijgen tot iemands bankrekening. Om rekeninformatie uit te lezen of bijvoorbeeld in opdracht een betaling uit te voeren. De richtlijn moet leiden tot meer innovatie in de financiële wereld. Theoretisch zou ieder groot bedrijf straks een koop nu-knop kunnen introduceren.

‘Grote transformaties in betalen komen nog’

Roest ziet hierdoor nieuwe mogelijkheden ontstaan voor PayPal. Anders dan in de huidige wereld die grotendeels wordt gedomineerd door banken wordt iedere betaling straks direct uitgevoerd. “De algemene klantverwachting verandert dus. Niet iedere merchant zal zelf als betalingsverwerker willen optreden. Omdat PayPal al ‘Instant Payments’ biedt, komen die bedrijven bij ons uit. Grotere marktplaatsen willen juist weten welk risicoprofiel er aan een klant kleeft. Zo’n credit check voeren wij dan voor ze uit.”

Opvallend is volgens Roest wel dat praktisch alle innovatie in het betalen tot nu toe van buiten Europa komt. “Of dat erg is durf ik niet te zeggen, maar het valt me op dat veel van de innovaties die grootbanken brengen uiteindelijk weer worden gekilled. Ondertussen willen ze overal een rol in spelen en moet alles via diezelfde banken verlopen. Ze remmen daarmee samenwerkingen en dus de vernieuwing.” Roest benadrukt nog maar eens dat samenwerking en het combineren van technieken logisch en nodig is. “Die geslotenheid zorgt ervoor dat dat er nog steeds geen integrale betaaloplossing is.”

Mensen moeten wat hem betreft vooral niet denken dat het nu al fantastisch geregeld is. “We staan pas aan de vooravond van de grote transformaties”, zegt hij daarover. In iedere branche zal het betalen veranderen. “We willen daarin een faciliterende rol innemen en sluiten daarvoor geen samenwerking uit.”