Telehealth zorgt voor patient empowerment en kortere wachttijden in de zorg

Wanneer je een willekeurig persoon vraagt hoe lang hij of zij gemiddeld doorbrengt in de wachtkamer bij de huisarts of in het ziekenhuis, zal hij deze vraag waarschijnlijk beantwoorden met ‘te lang’. Gezien de beperkte voorzieningen in de wachtkamer is het vaak niet mogelijk om de wachttijd nuttig in te vullen. Met behulp van telehealth kunnen lange wachttijden verholpen worden. 

Wat is telehealth?

Telehealth beschrijft het gebruik van digitale technologie en telecommunicatie om gezondheidszorg te leveren op een andere locatie dan de traditionele faciliteiten en gezondheidsinstellingen. Telehealth staat dus voor zorg via telecommunicatie. Het is een verzamelnaam voor elk type zorg dat op afstand wordt geleverd via een verbinding. Telehealth is hierdoor een bepaalde tak van eHealth.

Waarom moeten we meer gebruik maken van telehealth?

De huidige inrichting van de zorg moet veranderen om de zorgvraag van de Nederlandse bevolking te kunnen bijbenen. De nu beschikbare technologie biedt hierin veel nieuwe mogelijkheden en ondersteuning. De verwachting is dat telehealth een bijdrage levert aan efficiëntere zorg en een daling van de zorgkosten. Daarnaast is telehealth bedoeld voor het bevorderen van zelfstandigheid van patiënten en het ondersteunen van patiënten bij het maken van beslissingen over de gezondheid. Dit past in het plaatje waarin patiënt empowerment een steeds belangrijker thema wordt in Nederland. De implementatie van telehealth moet bijdragen aan betere resultaten in de zorg, een daling in de zorgkosten en het behouden van de zelfredzaamheid en de zelfregie van de patiënt. 

Telehealth in Nederland

In Nederland is op het gebied van zorg momenteel grootschalige digitalisering en automatisering gaande. Nieuwe technologieën op het gebied van monitoring en diagnose maken het voor een arts mogelijk om op afstand een fysiek onderzoek uit te voeren. Bestaande technologieën en connectiviteit veranderen de manier waarop zorg wordt geleverd en hoe er naar zorg wordt gekeken. Met behulp van bewakings- en diagnosetechnieken kunnen zorgprofessionals patiënten monitoren vanuit het comfort van hun eigen huis. Ook is het mogelijk om patiënten op deze wijze te diagnosticeren en in sommige gevallen zelfs te behandelen.

Wat valt er onder telehealth?

Binnen telehealth wordt onderscheid gemaakt tussen drie verschillende categorieën:

• Het opslaan en versturen van data
• Monitoring op afstand
• Real-time interactie

Het opslaan en versturen van data omvat onder meer het delen van medische gegevens met een arts of specialist. Monitoring op afstand stelt de patiënt in staat om zelf metingen en tests uit te voeren, die een zorgspecialist vervolgens op afstand kan beoordelen. Dit wordt steeds vaker toegepast bij het bewaken van chronische ziekten en specifieke aandoeningen. Real-time interactie is toepasbaar op een breed scala aan diensten. Bijvoorbeeld voor beheer, diagnose, counseling en monitoring van patiënten met dementie, epilepsie of hartklachten. Een goed voorbeeld van real-time interactie in de praktijk is het in Nederland ontwikkelde Nightwatch.

De toekomst van telehealth

Ook de populariteit van diensten als telenursing en telepharmacy neemt toe. Telenursing is het op afstand verstrekken van verpleegkundige diensten door een verpleegkundige aan de patiënt, of tussen verpleegkundigen onderling. Telepharmacy is de levering van farmaceutische zorg aan patiënten, zonder dat de patiënt direct contact heeft met de apotheker.

In theorie is het al mogelijk dat een apotheker een recept voor medicijnen verstuurt naar de patiënt en de patiënt de medicijnen vervolgens thuis met een 3D-printer kan printen. In Nederland zijn telenursing en telepharmacy naar verwachting het meest van invloed in landelijke gebieden. OP internationaal niveau zijn het de ontwikkelingslanden die hier in de toekomst het meest profijt van zullen hebben. Specifieke expertise die voorheen niet voorhanden of te duur was, wordt met behulp van telenursing en telepharmacy ineens bereikbaar. 

Uiteraard neemt dit niet weg dat zich situaties zullen voordoen waarbij het noodzakelijk is dat een arts een patiënt fysiek behandelt. In dergelijke situaties kan de patiënt zich op de behandeling voorbereiden door informatie over de behandeling aandachtig door te nemen. Dit zorgt ervoor dat de afspraak met de arts gestroomlijnd en efficiënt plaatsvindt. 

Indien het verbeteren van gezondheidstechnologieën zich op deze wijze blijft voortzetten, is dit ook van positieve invloed op de onderlinge samenwerking tussen artsen. Idealiter zet deze verbetering zich dan ook dusdanig voort dat het punt wordt bereikt waarop de gezondheidszorg toegankelijker is dan ooit.